Mutluluk hormonu nedir? Mutluluk hormonunu artırmanın yolları nelerdir?
Modern yaşamın getirdiği stresle başa çıkmanın en etkili yollarından biri, mutluluk hormonlarını artıran pratik yöntemlerdir. Hayatınızda yapacağınız birkaç küçük değişiklikle daha mutlu ve huzurlu bir yaşam mümkündür. İşte detaylar...
Fiziksel egzersiz, sağlıklı beslenme ve sosyal bağlar kurmak, serotonin ve dopamin üretimini tetikleyerek gün boyu süren bir mutluluk sağlar. Basit alışkanlıklarla yaşam kalitenizi yükseltebilir, ruh halinizi iyileştirebilirsiniz.
MUTLULUK HORMONU NEDİR?
Mutluluk hormonu, ruh halini, hayata bakışı ve duyguları etkileyen hormonlardır. Mutluluk hormonları yeterli düzeyde ise kişinin ruh sağlığı olumlu etkilenir, uyku kalitesi artar, hafıza performansı iyileşir, bağırsak sistemi düzenlenir, iştah artar.
MUTLULUK HORMONLARI NELERDİR?
1. DOPAMİN HORMONU
Serotoninden sonra mutluluk ile ilgili etkiye sahip olan diğer hormon dopamin'dir. Dopamin, beynin önemli fonksiyonlarında görev alarak sinir iletilerini sağlayan bir hormon çeşididir. Bu fonksiyonlar; hareket, hafıza, dikkat ve öğrenme fonksiyonu, davranış, uyku ve duygu durumu olarak sıralanabilir. Dopamin seviyesinin vücuttaki oranı vücudun işlevi açısından oldukça önemlidir. Bu oran ne düşük ne de yüksek olmamalıdır. Dopamin eksikliğinde Parkinson hastalığı ortaya çıkar. Parkinson hastalığının yanında hareket bozuklukları ve istemsiz hareketler oluşabilir. Dopamin eksikliği hareket bozukluklarının yanında dikkat eksikliği, kavramada sorunlar, hafıza güçlüğü gibi problemler oluşturabilir.
2. ENDORFİN HORMONU
Endorfin hormonu, ağrı kesici bir özelliğe sahiptir. Acı veya ağrı durumunda vücutta salgılanmaya başlar. Endorfin, vücudun kendi kendini iyileştirme sistemidir. Yaralanmalarda, kazalarda, doğum sancıları sırasında ağrıya bağlı olarak oluşur. Acıyı hafifleterek rahatlama hissi oluşturur. Yürüyüş, koşu, egzersiz gibi fiziksel hareketler hormonun vücuttaki seviyesini arttırır. Fiziksel aktivitelerin yanında olumlu düşüncelerde bulunmak, stresten ve olumsuz düşüncelerden uzak durmak, sağlıklı bir yaşam sürmek endorfin hormonunun seviyesini dengede tutar.
3. OKSİTOSİN HORMONU
Oksitosin, hipofiz bezinin arka bölgesinden sentezlenir. Oksitosin hormonu, vücutta sevilme, dokunma ve sarılma ile artan bir hormon çeşididir. Mutluluk ve aşkın sembolü oksitosin, kadın ve erkek arasında hoşlanma, aşk gibi güzel duyguların sonucunda salgılanır ve mutluluk hissi verir. Aşkın ve sevginin yanında bir kadını en mutlu eden duygu anneliktir. Oksitosin hormonu, fizyolojik olarak kasların kasılmasını sağladığı gibi doğumu kolaylaştırır. Ayrıca meme bezlerinden süt salgısını arttırır. Bir annenin bebeğini ilk kez gördüğünde oluşan o mutluluk hissi oksitosine bağlıdır. Annenin çocuğunu görmesi, ona dokunması vücuttaki oksitosin hormonunu arttırır.
4. SEROTONİN HORMONU
Mutluluk hormonlarının başında gelen serotonin, sinir hücreleri arasındaki elektrik sinyallerini taşır. Serotonin vücutta merkezi sinir sisteminde ve mide bağırsak kanalında bulunur. Serotoninin vücutta yeterli seviyede olması; ruh halini olumlu yönde etkiler, uyku performansının düzene girmesine yardımcı olur, hafıza ve öğrenme fonksiyonlarının başarısına olumlu yönde katkıda bulunur, bağırsak sistemini ve iştahı düzenler. Olumlu özelliklerinin yanında serotoninin eksikliğinde depresyona eğilim ve uyku bozuklukları baş gösterir.
MUTLULUK HORMONU DÜŞÜKLÜĞÜ HANGİ SORUNLARA NEDEN OLABİLİR?
1. MOTİVASYON KAYBI
Mutluluk hormonlarının düşmesi ödül ve motivasyon sistemini etkileyerek kişinin motive olma ve hedeflere odaklanma yeteneğini azaltabilir. Motivasyon kaybı günlük aktiviteleri yerine getirmede zorluklar yaşanmasına yol açabilir.
2. İŞTAH DENGESİZLİĞİ
Serotonin iştah ve yeme davranışını düzenler. Düşük mutluluk hormonu seviyeleri iştah azalmasına ya da artmasına yol açabilir. Aşırı yeme veya iştahsızlık söz konusu olabilir.
3. DUYGUSAL DALGALANMALAR
Düşük mutluluk hormonu seviyeleri ruh halinde dalgalanmalara ve düzensizliklere neden olabilir. Depresyon, anksiyete ve genel olarak duygusal dengesizlikler ortaya çıkabilir.
4. AĞRI ALGISINDA ARTIŞ
Endorfinler vücuttaki doğal ağrı kesicilerdir. Bu nedenle mutluluk hormonlarının eksikliği ağrı algısında artışa neden olabilir.
MUTLULUK HORMONU ARTIRMANIN YOLLARI NELERDİR?
1. AÇIK VE GÜNEŞLİ HAVAYA ÇIKMAK
Güneş ışığına maruz kalmak içerdiği D vitamini etkisiyle vücudunuzdaki serotonin ve endorfin hormonları seviyesinin artmasını sağlar. Her gün açık havada en az 15 - 20 dakika yürüyüş yapmak, içinde bulunulan ortamdan uzaklaşmak, stres seviyesini azaltıp mutluluk hormonunu artırmada büyük rol oynar. Ayrıca yürüyüş yaparken farklı alanları tercih etmek, yeni yerleri keşfetmeyi sağladığından vücudunuzun daha fazla mutluluk hormonu salgılamasına yardımcı olur.
2. KALİTELİ UYKU
Yeterince uyumadığınızda vücudunuzdaki dopamin seviyesinde azalma meydana gelir. Dopamin seviyesindeki azalma ruh halinizi ve fiziksel sağlığınızı olumsuz yönde etkileyebilir. Her gece gerçekleştirilen 7 - 9 saatlik uyku, mutluluk hormonlarının seviyesini artırmaya ve kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olur. Bunun için geceleri belirli bir saatte yatağa gitmek, belirlenmiş saatte uyumak ve uyanmaya özen gösteriniz. Uyuduğunuz odada elektronik aletleri oda dışında bırakmanız uyku kalitenizi olumlu yönde etkiler.
3. OLUMLU DÜŞÜNMEK
Her an olumlu düşünmeye odaklanmak, bol bol kahkaha atmak, olayların komik yanını görmeye çalışmak dopamin ve endorfin seviyelerinin artmasını sağlar. Bu durum kaygı durumunu hafifleterek düşük ruh halinizi yükseltmeye başlar.
4. DÜZENLİ EGZERSİZ
Düzenli olarak yapılan egzersizin fiziksel faydalarının yanı sıra ruhsal açıdan da birçok olumlu katkısı vardır. Düzenli bir şekilde yapılan egzersiz sonucunda vücudunuzdaki endorfin, serotonin ve dopamin seviyesi artar.
MUTLULUK HORMONU ARTIRAN BESİNLER NELERDİR?
- Hindi eti, kırmızı et, yumurta gibi hayvansal besinler
- Süt, peynir, yoğurt gibi süt ürünleri
- Soya fasulyesi
- Badem, fındık
- Ananas, muz, kivi
- Domates
- Bitter çikolata
- Yeşil çay
Görsel Kaynak: istockphoto