Kültürel zenginliğin alfabelelere dökülmüş hali: Latin harfi kullanmayan diller!
Dünyada birçok dil Latin alfabesi dışında kendi yazı sistemlerine sahiptir. Bu dillerin tarihi ve kültürel mirası, farklı alfabeleri ve yazım tarzlarıyla zenginleşmiştir. İşte dünyanın farklı bölgelerinde kullanılan, Latin harfli olmayan bazı diller!
Dünyada konuşulan dillerin çeşitliliği, sadece ses ve kelimelerle sınırlı kalmayıp, kullanılan yazı sistemleriyle de büyük bir zenginlik sunuyor. Latin alfabesinin dışında kalan birçok dil, kendi tarihi ve kültürel kimliğini yansıtan benzersiz alfabelerle yazılmakta. İşte bu dillere dair kısa bir bakış!
FARSÇA
Farsça, İran'ın resmi dilidir ve eski Fars dilinden türemiştir. Sağdan sola doğru yazılan ve Fars-Arap alfabesini kullanan bu dil, İran, Afganistan ve Tacikistan'da yaklaşık 60 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Farsça, çok merkezli bir dil olarak farklı yazılı ve sözlü biçimlerde kullanılır, bu da onu zengin ve çeşitli bir dil haline getirir.
URDUCA
Urduca, Farsça, Arapça, Bengalce, Türkçe ve İngilizce dillerinin etkisiyle evrimleşmiş bir dildir ve yaklaşık bin yıldır kullanılmaktadır.
Eski Hint alfabesine dayanan Nasta'liq yazı sistemi ile sağdan sola doğru yazılan Urduca, Pakistan'ın resmi dili olup, Hindistan ve Bangladeş’te de yaygın olarak konuşulmaktadır. Yaklaşık 70 milyon kişi tarafından kullanılan Urduca, 38 harften oluşan kendine özgü bir yazı sistemine sahiptir.
GÜRCÜCE
Gürcüce, Güney Kafkasya bölgesinde yaklaşık 7 milyon kişi tarafından konuşulan ve Gürcistan'ın resmi dili olan Kartvelian dil ailesine ait bir dildir. Gürcü alfabesi, beşinci yüzyılda Asomtavruli alfabesinden türetilmiştir. Bu alfabe, 33 harften oluşur ve büyük-küçük harf ayrımı bulunmaz. Soldan sağa doğru yazılan Gürcüce, zengin bir kültürel geçmişe sahiptir.
ERMENİCE
Ermenice, yaklaşık 6,7 milyon kişi tarafından konuşulan bir dildir ve Ermenistan'ın resmi dilidir. Ayrıca yedi farklı ülkede azınlık dili olarak da kullanılmaktadır. Ermenice, kökeni Aramice ve Pehlevi dillerine dayanan kendine özgü bir alfabeye sahiptir. Bu alfabe, Ermeni halkının kültürel kimliğini yüzyıllardır korumuş ve bu dile özgü bir yazı sistemi geliştirmiştir.
YUNANCA
Yunanca, dünyanın en eski alfabelerinden biri olup, Antik Fenike alfabesinden türemiştir. Yazılı kayıtları yaklaşık 34 yüzyıldır var olan Yunanca, modern dönemde de yaklaşık 13 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Yunan alfabesi, 24 harften oluşur ve bu dil, Yunanistan başta olmak üzere Ege ve Balkanlar'da yaygın olarak kullanılır.
ÇİNCE (MANDARİNCE)
Mandarin, yaklaşık 845 milyon kişi tarafından konuşulan dünyanın en yaygın dili olup, Çin'in kuzey ve güneybatı bölgelerinde baskındır. Standart Çince, alfabe yerine "glif" adı verilen logosel karakterler kullanır. Bu karakterler, karelere sığacak şekilde yazılır ve genellikle dikey sütunlar halinde düzenlenir. Çince'nin çeşitli lehçeleri arasında en yaygın olanlar Kantonca, Min ve Wu lehçeleridir. Mandarin, aynı zamanda Birleşmiş Milletler'in resmi dillerinden biridir.
Kaynak: World Facts Inc
MYANMA (BİRMANCA)
Myanma dili, Brahmik kökenli bir alfabe olan Abugida yazısını kullanır. Bu alfabe, soldan sağa yazılan 33 harf ve 4 rakamdan oluşmaktadır. Myanma, Myanmar/Burma'da yaklaşık 33 milyon kişi tarafından birinci dil olarak, 10 milyon kişi tarafından ise ikinci dil olarak kullanılmaktadır.
KHMER
Kamboçya'nın resmi dili olan Khmer, yaklaşık 15 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Altıncı yüzyılda geliştirilen Khmer alfabesi, hem harfleri hem de hece karakterlerini içeren bir Brahmik yazı sistemine dayanır. Bu alfabe, soldan sağa doğru yazılan 33 sessiz harften oluşur ve Brahmik kökeniyle dikkat çeker.
