Nereden çıktı bu elbise yasağı? Cannes Film Festivali'ne ikiyüzlülük tepkisi

'Nezaket' adı altında kadınların bedenlerinin denetlenmesi olarak yorumlanan bu yasak çıkışı, bazı moda çevrelerinden tepki aldı. "Muhafazakârlığın sessiz dönüşü" diye nitelendirenler oldu.

Birçok kişi çifte standartlara dikkat çekti. Yani, halıda çıplak ten yasak, ama içeri girdiğinizde hemen ekranda çıplaklık var. Elbette bu çıplaklığın öznesi de hemen hemen her zaman kadın...

Kristen Stewart, 2018’de düz ayakkabı yasağını protesto etti

Kıyafet yasağı getirenle, 2015'te düz ayakkabı giydikleri için kadınları geri çevirenin, ABD'de 1978'de reşit olmayan bir kıza cinsel saldırıdan hüküm giyen Roman Polanski'ye kırmızı halı serenin de aynı festival düzeni olduğunu hatırlayalım.

Festival yasağı çıplaklıkla sınırlı değil. Davetlilerin kırmızı halı trafiğinin düzgün akışını engelleyen ve gösterimlerin yapıldığı salonda oturma düzenini zorlaştıran, özellikle büyük kuyruklu olan hacimli kıyafetler de yasaklandı festivalde. Akla hemen şu soruyu getiriyor: Kırmızı halı aslında ne için?

Robin Wright ve Isabelle Huppert 2009 Cannes kırmızı halısında

Kırmızı halılar yıllar içinde git gide devasa reklamlara benzetildi. Ünlü sanatçıların, bazı tasarımcıların elbiselerini giymeleri için büyük paralar aldıkları pazarlama çalışmaları, tartışmasız olarak odak noktasını filmlerden (ya da gecenin konseptinden) modaya kaydırdı.

Bu duruma en uç örnek Met Gala aslında. Bağış gecesi olarak düzenlense de mümkün olduğunca fazla dikkat çekmeyi amaçlayan, giderek daha çarpıcı kıyafet gösterileri için bir platform haline geldi Met Gala.

Tabii Cannes, aradan sıyrılıyor. ABD'deki törenlerde kırmızı halı görünümü için daha büyük ücretler ödenerek daha fazla baskı yapılırken, Cannes'da belirli markaları ve belirli kıyafetleri giymek için daha az zorunluluk var.

Evet, Cannes'da kısmi bir giyim özgürlüğü söz konusu, ama festivalin resmi olmayan bir moda haftası haline gelmesi, modanın, filmlerin kendisi kadar dikkat çekici olması, sinemasını çok ciddiye alan bir festival için can sıkıcı olmalı. Yani festival, genel olarak dikkatleri kıyafetler ve bedenlerden filmlere kaydırmayı istiyor diyebiliriz.

Yasaklama duyurusunun festivalden sadece bir gün önce yapılması, aylarca kıyafetlerin planlandığı bir festival için stilistleri ve moda sektörü çalışanlarını öfkelendirdi. "Festivalinize katılan insanlara ne kadar saygı duymadığınızı gösteriyor" çıkışı yapanlar oldu haliyle.

Halle Berry, bu yıl son dakika değişikliğiyle açılışa siyah-beyaz elbiseyle katıldı

Kırmızı halıda cesur dekolteyi seven Halle Berry, bu son dakikacılıktan nasibini aldı. Bu yılın jürisinde yer alan ABD'li oyuncu, açılışta giyeceği, kuyruğu çok büyük ve hacimli olan elbiseyi giymekten vazgeçti. Son dakikada tercih ettiği siyah-beyaz elbiseyi de şık bir tercih olarak göremediğimi belirtmeden geçemeyeceğim.

Aslına bakarsanız, yasağın hacimle ilgili tarafı çıplaklıktan daha mantıklı. Bulabildikleri en çılgın, en büyük şeyi giymeyi, dikkat çekmenin en harika yolu olarak görenler son yıllarda arttı. Teknik olarak salon girişlerinde tıkanıklığa neden olduklarını, oturdukları sandalyeye sığamadıklarını, başka insanların görüşünü kapattıklarını düşünerek festivali rahatlatma ve işleri hızlandırma amacı taşıdığını düşünmek zor değil.

Halle Berry, yeni 'Görevimiz Tehlike' filminin galasında yasağı tanımadı

İşleri hızlandırmak için 2018'de de farklı bir kural getirilmişti. Festivalin sanat yönetmeni Thierry Frémaux, "kırmızı halıda özçekimlerin yarattığı düzensizliğin neden olduğu yavaşlamanın, festivalin bir bütün olarak kalitesini düşürdüğünü" söyleyerek özçekimi yasaklamıştı.

Üst üste bu yasaklar, işleri hızlandırmak açısından mantıklı elbette, ama seyir zevki açısından bakınca kısmen 'renkleri öldürmek' ya da 'eğlenceyi söndürmek' anlamına da geliyor. Yani kırmızı halıda birkaç fotoğraf şımarıklığı yaparak etrafa neşeli görüntü vermenin de zararı tolere edilebilir doğrusu.

Peki, elbise yasağına dönelim... Cannes gerçekten bu yasağı denetleyecek mi? Festival, "karşılama ekiplerinin bu kurallara uymayan herkesin kırmızı halıya girmesini yasaklamakla yükümlü olacağını" belirtse de, bunun ne kadar eşit bir şekilde uygulanacağı henüz belli değil. Baksanıza; Halle Berry, açılışta elbisesini değiştirdi ama 'Mission Impossible - Son Hesaplaşma' filminin galasında kuralı takmadı. Elbisesi hem hacimli hem de kuyrukluydu.

Geçmişte bu kadar katı kurallar koymasına rağmen, bunları uygulamada her zaman eşit davranmadı Cannes yetkilileri. 1953'te Pablo Picasso, kıyafet yönetmeliğini ihlal ederek koyun postu palto giymek için özel muafiyet elde etti. Aynı yıl bir gazeteciye böyle bir ayrıcalık tanınmadı.

1960'ta yönetmeliğe uymayı reddeden ve jüri üyesi olmasına rağmen smokin giymediği için açılış gecesine katılmayan Henry Miller'a böyle bir ayrıcalık tanınmadı. Dolayısıyla bu yasağın ‘halıdaki gerçek yıldızlar için geçerli olmayacağı’ inancı yaygın.

Julia Roberts 2016 Cannes Film Festivali kırmızı halısında

Tarihten aldığımız ders bize şunu söylüyor: İtaat etmeyen ve yasaklardan sıyrılanlar her zaman övgüyü topluyor.

Örnek mi? Düz ayakkabıların yasaklanmasından bir yıl sonra 2016'da çıplak ayakla dolaşan Julia Roberts... 2018’de stilettolarını eline alıp yalın ayak kırmızı halıyı arşınlayan Kristen Stewart…

"Erkeklerden topuklu ayakkabı ve elbise giymelerini istemiyorsanız, benden de isteyemezsiniz" demişti Stewart.

Bakalım, bu yılın Julia Roberts’ı ya da Kristen Stewart’ı kim olacak…

Wan QianHui, bu yılki açılış seromonisinde hacimli elbisesiyle yasağa meydan okudu