Dikkat: Alerji astımı tetikleyebilir!

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Neslihan Kantarcı, astım hastalığının nedenlerini, belirtilerini ve tedavi yollarını anlattı

Giriş: 02.01.2015 - 13:21 Güncelleme: 02.01.2015 - 15:21

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Neslihan Dr. Kantarcı, "Kış mevsimini yaşadığımız şu günlerde, mevsim değişikliklerine bağlı yaşanan uzamış öksürük, hırıltılı solunum, sık sık soğuk algınlığı ve solunum yolu enfeksiyonu geçirilmesi ve ailede alerjik hastalık öyküsünün bulunması kişide alerjik astım olabileceğini düşündürmelidir" dedi.

Astımlı bebeği olan annelere öneriler

Astım yalnızca yetişkilenlerde ya da çocuklarda görülmüyor. Araştırmalara göre prematüre bebeklerde bu riskin arttığını söyleyen Doç. Dr. Nermin Tansuğ, erken doğan bebeklerde astım riskini engellemede anne sütünün önemine değindi.

Doç. Dr. Tansuğ sigara kullanımının hem erken doğum riskini hem de bebeklerde astım riskini arttırdığını söyledi.

Tekrarlayan öksürük, nefes darlığı ve hışıltı atakları ile seyreden kronik bir solunum yolları hastalığı olan astım yetişkinlerin yanı sıra bebek ve çocukları da etkiliyor.

Bir çocukta viral enfeksiyon, egzersiz ve allerjen ile karşılaşma sonucu tekrarlayıcı özellikte hışıltı ve/veya öksürük ortaya çıkıyorsa astım düşünülmelidir.

Çocuklarda astım daha çok geceleri veya sabaha karşı ortaya çıkan öksürük atakları ile seyreder. Efor ve egzersiz atakların ortaya çıkmasını kolaylaştır. Göğüste sıkışma hissi veya nefes darlığı daha az rastlanan bulgulardır.

Astımın görülme sıklığının ülkeden ülkeye, hatta bölgeden bölgeye değiştiğini söyleyen Dr. Tansuğ, yapılan çalışmaları göre Türkiye'de bu oranın yüzde 8 ile 12 arasında değiştiğini belirtti.

Astımın görülme sıklığının yaşam koşulları, çevre ve hava kirliliği, sigara dumanı ve genetik faktörlerle ilişkili olduğunu dile getiren Dr. Tansuğ, son yıllarda yaşam koşullarının değişmesi ile birlikte astımın görülme sıklığının arttığını belirtti.

ERKEN DOĞAN BEBEKLERDE RİSK DAHA YÜKSEK

Erken doğum ile dünyaya gelen bebeklerin akciğerleri tam olarak gelişmemiş olduğu için astıma daha meyilli olduklarını söyleyen Dr. Tansuğ,

"Erken doğum sonrası solunum sıkıntısı ile yenidoğan yoğun bakımda yatırılarak akciğerleri geliştirici özel ilaçlar verilen ve solunum cihazına bağlanan bebeklerin ilk yaşlarında geçirilen enfeksiyonlar sırasında solunum sıkıntısı yineleyebiliyor.

Çünkü bu bebeklerin akciğerleri tam olarak gelişmemiş olduğundan yenidoğan döneminde hasarlanan akciğer dokusu daha hassas oluyor" dedi.

ANNE SÜTÜ ÖNEMLİ

Anne sütü ile beslenen bebeklerin enfeksiyonlardan korunduğunu ve daha az hastalandıklarını belirten Dr. Tansuğ, erken doğan bebeklerde anne sütünün çok önemli olduğunu söyledi.

Anne sütünün ilk 3 yaşta hışıltıdan koruduğuna dair çalışmalar olduğuna değinen Dr. Tansuğ, "Hışıltılı çocuklarda daha sonraki dönemlerde astım görülebileceğinden anne sütünün ilk altı ayda yoğun olarak verilmesi koruyuculuk açısından önemlidir.

Sigara astım gelişmesinde son derece önemli olumsuz çevre faktörlerinden biridir. Hem gebelik sırasında hem de sonrasında sigaraya maruz kalmak astım görülme oranını artırmaktadır.

Aynı zamanda sigara erken doğumu da tetiklemektedir. Sonuç olarak hem gebelikte hem de sonrasında sigaradan uzak kalınmalıdır." diye konuştu.

ASTIMLI BEBEĞİ OLAN ANNELERE ÖNERİLER

Astımlı çocuklar erken tedavi edilmeli ve korunmalıdır.

Gebelik sırasında annenin öncesinde, doğumdan sonra da bebeğin sigara dumanına maruz kalması akciğer fonksiyonlarında bozulma ve astıma neden olmaktadır. Özellikle ailede astım öyküsü var ise sigara dumanından kaçınılmalıdır.

Anneler, sigaranın yanı sıra aşırı kalabalık, kötü havalandırma, uygunsuz ısınma, nem gibi çevresel risk faktörlerinin astımı şiddetlendirdiğini unutmamalıdır.

Astımın gelişmesinde allerji çok önemli bir rol oynamaktadır. Saptanan bir allerjen varsa bundan kaçınılmalı ve koruyucu önlemler dikkatle uygulanmalıdır.

Ev tozuna duyarlı çocuklara özel yatak kılıfları, nem giderici ve havalandırmayı artırıcı önlemler önerilebilir.

Alerjinin, saman nezlesinden astım hastalığına kadar ciddi solunum yolu problemlerine sebep olduğunu kaydeden Kantarcı, "Astım, şiddeti hastadan hastaya değişen ve aynı kişide bile dönem dönem değişkenlik gösterebilen, genellikle ataklar halinde seyreden kronik bir hastalıktır" diye konuştu.

Dünyada 300 milyon, Türkiye'de 4 milyon kişinin bu hastalıktan etkilendiğini dile getiren Kantarcı, alerjik astımda erken teşhis ve düzenli tedavinin, hastalığın kontrol altında tutulmasında son derece önemli olduğunu vurguladı.

Sonbahar alerjisiyle başa çıkmanın yolları

Sonbaharla birlikte, alerjiye de "merhaba" demiş olabilirsiniz. Ancak, doğru bir yaşam tarzı ve tedaviyle, bu mevsimin tadını çıkarmak için henüz geç kalmış sayılmazsınız!

Yakupotu sonbaharda en büyük alerji kaynağıdır. Bu sarı çiçekli ot, genellikle Ağustos ayında polen salmaya başlar, eylül ve ekim ayına kadar sürebilir.

Polenlerin zirvede olduğu saatler (özellikle sabah ve kuşluk saati), kapı ve pencerelerinizi kapatın ve kapalı ortamlarda bulunun, dışarı çıkmanız gerekiyorsa bir maske takın.

Eve girmeden önce ayakkabı ve ceketinizi çıkarın.

Her akşam yatmadan önce saçlarınızı yıkayın.

Odanızın nemini ayarlamak için nemlendirici kullanın.

Evdeki bodrum ve banyo gibi nemli yerlerde üreyebilen küf ve mantarlar, başka bir sonbahar alerjenidir.

Havadaki polen, küf ve diğer parçacıkları ortadan kaldırmak için ısıtma sisteminizde mümkünse HEPA filtre kullanın.

Banyo ve mutfak gibi nemli yerleri düzenli sıklıklarla temizleyin.

Giysilerinizi, nevresim ve perdelerinizi düzenli olarak sıcak suyla yıkayın.

Duvardan duvara halı yerine, parke zeminler tercih edin. Yerleri düzenli olarak süpürün.

Tüm yıl boyunca evimizde olan toz akarları; hapşırık, burun akıntısı ve nefes darlığını tetikleyebilir. Tam olarak kurtulmak çok zor olsa da çok yüksek sıcaklıklarda ve düşük nem oranlarında genelde ölürler.

Isıtıcı ve klimalarınızı ilk defa çalıştırmadan önce ısıtma deliklerini temizleyip, filtresini değiştirin. Aksi takdirde yaz boyu havalandırmaya birikmiş toz ve küf gibi alerjenler oda havanıza dolacaktır.

Mevsimsel alerjisi olan kişilerin yaklaşık %30'unda evcil hayvan alerjisi vardır. Alerji, evcil hayvanların dışkı, kürk, tükürük ve idrarı ile tetiklenir.

Kediler köpeklere oranla iki kat daha fazla alerjiye neden olur. Kürklü hayvanlarla, özellikle kedi ve köpeklerle temastan kaçının.

KURU ÖKSÜRÜĞE DİKKAT

Kantarcı şu bilgileri verdi: "Nefes darlığı sadece birkaç fiziksel aktivite sonunda nefes almakta zorlanan kişilerde değil, maraton koşan sporcularda bile gözlemlenebilen bir durumdur. Astım, akciğerlerdeki bronş adı verilen hava yollarını tutarak nefes darlığı, göğüste sıkışma hissi, öksürük gibi yakınmalara yol açan bir hastalıktır. Kişinin hava yollarında hem mikrobik olmayan bir iltihaplanma hem de tıkanma gözlemlenmektedir. Hastaların şikâyetleri günden güne hatta gün içinde bile değişiklik gösterebilir. Astımın en önemli belirtisinin uzun süre devam eden kuru öksürük olabileceği unutulmamalıdır. Bu hastalık hem çocuklarda hem de büyüklerde görülebilir."

BELİRTİLERİ NELER

Alerjik astım belirtileri ile astımı tetikleyen faktörleri anlatan Dr. Neslihan Kantarcı Alerjik Astım'ın belirtilerini şöyle açıkladı:

"Alerjik astımın birçok belirtisi vardır fakat en önemli belirtisinin uzun süre devam eden kuru öksürük olabileceği unutulmamalıdır. Koşarken, hızlı bir fiziksel hareket esnasında göğüste hırıltı ve hışırtı sesi, sigara dumanı, yemek kokusu, boya ve ağır kokularda yaşanılan öksürük, hırıltı/hışırtı veya nefes darlığı, geceleri veya sabah uyanıldığında karşılaşılan inatçı öksürük, uykuların öksürük ve nefes darlığı nedeniyle bölünmesi, dönemsel olarak nefes darlığının artması, soğuk algınlığı yakınmalarının göğüs bölgesinde hissedilmeye başlanması ve iyileşme sürecinin 3 haftadan uzun sürmesi, şikâyetlerin mevsime göre değişiklik göstermesi, yaşanan belirtiler sonrasında kullanılan ilaçlarla beraber şikâyetlerin azalması."

TEDAVİ İÇİN NE YAPMALI

Alerjik Astım'ın tedavisi hakkında da bilgi veren Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Neslihan Kantarcı şunları söyledi:

"Astımın erken teşhisi ileride akciğerlerde meydana gelebilecek hasarların önlenmesi için hayati önem taşımaktadır. Şikâyetiniz olmasa bile belli aralıklarla doktor kontrolüne gidilmesi. İlaçların düzenli kullanılması, hastalığı artırıcı alerjenlerden uzak durulması, enfeksiyonlardan korunmak, sigara dumanına ve kötü kokulara maruz kalmamak. Belli aralıklarla solunum fonksiyon kontrolü yaptırmak. Depresyon gibi etkenlere karşı önlem almak."

ASTIMI NELER TETİKLİYOR

Kantarcı Astım'ı tetikleyen faktörleri ise şöyle sıraladı:

"Alerjik astımın şiddeti kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Aşağıdaki faktörler astımın şiddetini arttırmaktadır. Grip, bronşit, zatüre gibi viral veya bakteriyel enfeksiyonlar, boya, yemek kokusu, çamaşır suyu, deterjan gibi ağır kokular, polen ve ev tozu akarı gibi alerjenler, sigara dumanı, aşırı, stres veya üzüntü."

İHA

GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ