Uykudan uyanıp yemek yiyorsanız bu sendrom sizde de olabilir
Gece yeme sendromu yaşayan kişiler uykudan uyanıp yemek yemeden yeniden uyuyamıyor. Peki bu bozukluğun nedenleri ve tedavi yöntemleri neler? İşte detaylar...
Geceleri uykudan kalkıp yüksek kalorili yiyeceklere yönelmek, sabah tok uyanmak ve öğünleri aksatmak… Bunlar gece yeme bozukluğu sendromunun en belirgin işaretlerinden biri olabilir.
GECE YEME BOZUKLUĞU SENDROMU
Vücudumuzda her şey belirli bir denge ve düzen içerisinde işler. Bu durum, beslenme alışkanlıklarımız için de geçerlidir. Metabolizmamız sabahın erken saatlerinde en hızlı ve en verimli şekilde çalışır. Uyanma sonrasında bir saat içerisinde alınan besinler, gün boyu ihtiyaç duyulan enerjinin önemli bir kısmını karşılar. Ancak gece yeme bozukluğu sendromu yaşayan bireyler bu doğal düzene uyum sağlayamaz.
Bu sendromda, gün içinde alınması gereken kalorinin yarısından fazlası gece saatlerinde tüketilir. Kişi bazı günlerde uykusundan uyanarak yüksek kalorili yiyeceklere yönelir ve sonrasında pişmanlık, gerginlik ve huzursuzluk hisseder. Geceleri yemek yeme alışkanlığı sabah tok uyanmaya, öğünlerin aksamasına ve daha çok yağlı veya şekerli yiyeceklere yönelmeye neden olur.
UYARI: Tedavi yöntemleri kişiye özgü olacağından, öncelikle uzman bir hekime başvurunuz!
GECE YEME BOZUKLUĞUNUN NEDENLERİ
Gece yeme sendromunun ortaya çıkmasında birçok etken rol oynar:
- Düzensiz uyku
- Hormonal değişiklikler
- İnsomnia (uykusuzluk)
- Depresyon ve travmalar
- Anksiyete bozukluğu
- Düzensiz beslenme alışkanlıkları
- Diyabet ve obezite
- Düşük özgüven
- Kan şekeri kontrolsüzlüğü
- Panik atak ve stres
GECE YEME BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ
Gece yeme bozukluğunun en belirgin belirtileri şunlardır:
- Gün içinde iştahsızlık ve az yemek yeme
- Akşam ve gece saatlerinde yüksek kalorili yiyeceklere yönelme
- Uykudan uyanıp yemek yeme isteğini kontrol edememe
- Stres anında engellenemeyen yeme isteği
- Günlük kalorinin büyük bölümünün gece alınması
TANI VE TEDAVİ SÜRECİ
Gece yeme sendromu şüphesi olan kişilerin öncelikle dahiliye uzmanına başvurması gerekir. Altta yatan nedenleri belirlemek için hormon testleri ve çeşitli tetkikler yapılabilir. Ayrıca kişinin ruhsal durumu da sorgulanarak psikolojik bir faktör olup olmadığı araştırılır.
Gerekirse psikolog veya psikiyatrist desteği alınır. Diyetisyen ise kişiye özel bir beslenme planı oluşturarak düzenli öğün alışkanlığı kazandırabilir. Uzmanlar, kişinin uyku günlüğü tutmasını da önerebilir. Bu sayede uyanma saatleri ve gece tüketilen yiyecekler kayıt altına alınır ve tedaviye yön verilir.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Gece yeme sendromunun tedavisinde kişiye özel yöntemler veya yöntemlerin bir arada uygulanması mümkündür:
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Zararlı alışkanlıkların değiştirilmesine ve sağlıklı beslenmeye yönlendirmeye yardımcı olur.
İlaç Tedavisi: Uzman tarafından gerekli görülürse serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI) gibi antidepresanlar kullanılabilir.
Progresif Kas Gevşetme (PKG): Kişinin rahatlamasını ve yeniden uykuya dalmasını kolaylaştırır.
Fototerapi: Özel ışık uygulaması ile sirkadiyen ritim düzenlenerek gece uykuya geçiş desteklenir.
Gece yeme bozukluğu, çoğu zaman stres, kaygı, depresyon veya özgüven eksikliği ile ilişkilidir. Fazla kilolu kişilerde görülme ihtimali daha yüksektir. Bu nedenle hem fiziksel hem de psikolojik yönden kapsamlı bir tedavi planı gerekir. Uzman desteğiyle düzenli beslenme alışkanlıkları kazanmak ve yaşam tarzını dengelemek, sendromun kontrol altına alınmasında en önemli adımlardır.
Görsel Kaynak: istockphoto
