Pankreasa iyi gelen besinler nelerdir? Hangi yiyecekler tüketilmelidir?
Pankreas, karnın en arka bölümünde bulunan ve yaklaşık 15 cm uzunluğundaki mide, onikiparmak bağırsağı ve kalın bağırsakla komşu olan, vücutta çok önemli görevleri bulunan bir organdır. Vücudumuzun en önemli organlarından biri olan pankreasın en büyük tehlikesi şüphesiz kansere dönüşmesidir. Peki pankreas kanseri belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir? İşte detaylar...
Pankreas, tüketilen besinlerin sindirimini ve bu besinlerden elde edilen glukozun kanda olması gereken seviyelerde tutulmasını sağlar. Pankreasa iyi gelen yiyecekler nelerdir?
PANKREAS KANSERİ NEDİR?
Pankreas kanseri, pankreas bezindeki hücrelerin anormal ve kontrolsüz büyüyüp çoğalması ile başlayan agresif bir kanser türüdür. Koyu renkli idrar, soluk renkli dışkı, bulantı, kusma, şişkinlik ve hazımsızlık, iştah kaybı ve diyabet hastalığının başlaması pankreas kanserinin belirtileridir.
Ekzokrin ve endokrin adı altında iki temel görevi olan pankreasın, bu görevlerini yerine getirmesini sağlayan iki ayrı hücre grubu bulunur. Ekzokrin sindirime yardımcı olan özsuyu salgılayıp, ince bağırsağa iletir. Böylece besinlerde bulunan karbonhidrat, protein ve yağlar ayrıştırılır ve enerji olarak depolanır. Endokrin fonksiyonu ise glikojen ve insülin hormonları salgılayarak kandaki glikozu belli bir seviyede tutmaya çalışır.
PANKREAS KANSERİ NEDEN OLUR?
Pankreas kanseri, genetik faktörler, sigara kullanımı, obezite, uzun süreli diyabet ve pankreas iltihabı gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Ailede pankreas kanseri öyküsü ve sağlıksız beslenme de riski artıran faktörler arasındadır. Sağlıklı yaşam tarzı benimsemek ve sigara kullanımını bırakmak, pankreas kanseri riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Pankreas kanserinin nedenleri aşağıdaki gibidir.
Pankreas kanseri nedenleri arasında şunlar yer alır:
- Genetik yatkınlık,
- Sigara kullanımı,
- Alkol tüketimi,
- Obezite ve sağlıksız beslenme,
- Diyabet,
- Kronik pankreatit (uzun süreli pankreas iltihabı),
- İleri yaş (genellikle 60 yaş ve üzeri),
- Kimyasal maddelere ve toksinlere maruz kalma,
- Sedanter (hareketsiz) yaşam tarzı.
PANKREAS KANSERİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Genel olarak pankreas kanserinde görülen yaygın belirtiler şunlardır:
- Karın ağrısı (yemek sonrası daha sık yaşanır)
- İştahsızlık ve buna bağlı kilo kaybı
- Yorgunluk ve fiziksel zayıflık
- Şişkinlik ve gaz
- Sırt ağrısı
- Cam macunu renginde soluk renkli ya da yağlı dışkı
- Mide bulantısı ve kusma
- Koyu renkli idrar
- Cilt tonunda ve göz akında sararma (sarılık)
- Ciltte kaşıntı
- Genellikle bacakta kan pıhtısı oluşumu (derin ve trombozu)
- Diyabet başlangıcı
- Safra kesesi ve karaciğer büyümesi
Pankreas kanseri ilk evrelerinde belirti vermeden ilerleyebilir. Belirti vermeye başladığında çoğu zaman hastalık ilerlemiştir.
PANKREAS KANSERİ TANISI NASIL KONUR?
Pankreas kanseri, erken evrelerde belirti vermediği için teşhis edilmesi zor olabilir. Bu nedenle, hastalığın teşhisinde kullanılan görüntüleme ve laboratuvar teknikleri büyük önem taşır.
Pankreas kanserinin tanısında kullanılan yöntemler aşağıdaki gibidir:
- Hastanın öyküsü: Hastanın tıbbi geçmişi, diyabet veya pankreatit gibi hastalıklar risk faktörü olarak değerlendirilir. Ancak yalnızca öyküyle kesin tanı konulamaz.
- Kan testleri: Kan testlerinde CA 19-9 ve CEA gibi tümör belirteçleri aranır. Bu değerlerin yüksekliği, pankreas kanserine işaret edebilir. Ayrıca, safra yolunun tıkanması durumunda bilirubin ve karaciğer fonksiyon testlerinde de anormal sonuçlar görülebilir.
- Ultrasonografi: Pankreasın görüntülenmesi için kullanılan ses dalgaları ile çalışan bir tekniktir. Tümörlerin varlığını saptamak için tercih edilir, ancak pankreasın yerleşimi nedeniyle yeterli olmayabilir.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Manyetik rezonans (MR), tümörün büyüklüğünü ve yayılımın detaylı şekilde görüntülenmesini sağlar.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kontrast madde kullanılarak yapılan BT, tümörlerin detaylı görüntülenmesini sağlar.
- PET Tarama: Kanserli hücrelerin hızlı bölünmesi nedeniyle daha fazla enerji tüketmesi esasına dayanır. Bu yöntemde, radyoaktif bir madde verilerek kanserli hücreler tespit edilir.
- Laparoskopi: Cerrahi bir işlem olan laparoskopi ile biyopsi alınabilir. Küçük kesiler açılarak karın içine yerleştirilen kamera ile doğrudan gözlem yapılır.
Bu yöntemler doktor tarafından hastanın durumuna göre belirlenir ve pankreas kanserinin evresinin tespiti için kullanılır.
PANKREAS KANSERİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Pankreas kanseri tedavisi, hastalığın evresine ve yayılımına bağlı olarak belirlenir. Tedavi sürecinde en önemli unsurlardan biri, multidisipliner bir yaklaşımdır. Bu nedenle, Gastrointestinal Onkoloji Üniteleri, pankreas kanseri tedavisinde önemli bir rol oynar. Bu ünitelerde onkologlar, cerrahlar, radyoterapi uzmanları ve diğer sağlık profesyonelleri bir araya gelerek hastaya en uygun tedavi planını oluşturur. Tedavi planı cerrahi, kemoterapi, radyoterapi ve hedefe yönelik tedavilerin bir kombinasyonu şeklinde uygulanabilir.
Pankreas kanseri tedavi yöntemleri arasında şunlar yer alır:
- Cerrahi müdahale (Whipple ameliyatı veya distal pankreatektomi),
- Kemoterapi,
- Radyoterapi,
- Hedefe yönelik tedavi,
- İmmünoterapi,
- Endoskopik stent yerleştirme,
- Palyatif bakım ve ağrı yönetimi,
- Beslenme desteği ve yaşam tarzı düzenlemeleri,
- Klinik araştırmalar ve deneysel tedaviler,
- Psikolojik destek ve rehabilitasyon.
UYARI: Teşhis ve kesin sonuç için bu bilgiler yeterli değildir. Mutlaka uzman bir hekime başvurulması tavsiye edilir.
PANKREAS SAĞLIĞINI KORUMANIZA YARDIMCI OLACAK BESİNLER
Bedende sindirim sistemi için gereken fermentleri pankreas üretmektedir. Pankreas, kan şekerini dengeler, genel beden sağlığını korumaya yardım eder. Ancak düzenli olmayan ve sağlıklı olmayan bir beslenme şeklini benimsemişseniz pankreas bundan önemli oranda etkilenebilir, sağlığa iyi gelen gıdaları tüketmek önemlidir. Ancak pankreası yoran gıdalardan uzak durmak gerekir. Bu yüzden tüketilecek besinler şu şekildedir;
- Sarımsak
- Tarçın
- Meyan
- Karahindiba
- Yoğurt
- Üzüm
- Brokoli
- Pırasa
- Patates
PANKREAS SAĞLIĞINIZI KORUMAK İÇİN UZAK DURMANIZ GEREKEN BESİNLER
- Tütün
- Alkol
- Et
- Yağ içeren besinler
- Şeker içeren besinler
- Unlu ürünler
- Kızartmalar
- Tatlandırıcılar