Araştırma: Aşırı sağ popülistlerin yalan haber yayma olasılığı soldan çok daha yüksek
Hollanda'da 26 ülkeden milletvekilinin tweetlerinin incelendiği araştırmaya göre, yanlış bilgileri yaymak artık radikal sağ stratejinin bir parçası. 8 binden fazla milletvekilinin 5 yıllık periyot içinde attıkları tüm tweetleri inceleyen araştırma, tüm farklı veri kümelerini bir araya getirerek bir 'doğruluk puanı' oluşturdu. Araştırmaya göre aşırı sağcı siyasetçilerin dezenformasyon amacı 'demokrasileri istikrarsızlaştırmak'
Özellikle Avrupa ve ABD başta olmak üzere dünyanın dört bir yanında esen 'aşırı sağ' rüzgarı, toplumların sosyal, ekonomik ve siyasi yapısını dönüştüren bir güce ulaştı.
Avrupa'nın en büyük ülkesi Almanya'da 23 Şubat'ta gerçekleştirilecek federal genel seçim öncesi anketlerde Nazi sempatizanı aşırı sağcı AfD'nin anketlerde ikinci parti konumunda yer alması, İtalya'da aşırı sağcı Meloni'nin iktidarı, Hollanda'da gücünü 10 yıl içinde ciddi derecede yükselterek son genel seçimlerde en çok oy alan parti konumuna gelen ve koalisyonun büyük ortağı olan Geert Wilders'in PVV'si, Fransa'da seçimleri kıl payı ikinci sırada bitiren ve parlamentodaki dengeleri elinde tutan aşırı sağcı Le Pen'in partisi, Avusturya'da ülkenin en güçlü partisi konumundaki aşırı sağcı FPÖ ve tabii ki Avrupa'daki aşırı sağcı partilerin en büyük destekçisi, Nazi selamı verdiği tartışmalarının odak noktasındaki isim Elon Musk ile ABD Başkanı Donald Trump...
Aşırı sağ, toplumların eskisi kadar uzak durduğu bir ideoloji olmaktan gitgide uzaklaşarak normalleştiği bir dönem içinde.
"Amaç, siyasi avantaj elde etmek"
Ancak Hollanda'da yapılan bir araştırma, aşırı sağcı milletvekillerinin siyaset sahnesinde en çok yalan söyleyen siyasetçiler olduğunu gösteriyor.
Yanlış bilgiyi yaymanın artık radikal sağ stratejinin ayrılmaz bir parçası olduğunu savunan araştırmaya göre, aşırı sağ popülistlerin sosyal medyada yalan haber yayma olasılığı, ana akım ya da aşırı sol partilerden siyasetçilere kıyasla çok daha yüksek.
Hollanda'nın başkentindeki Vrije Universiteit Amsterdam'dan Juliana Chueri ile birlikte çalışmanın yazarlarından biri olan Petter Törnberg, "Radikal sağ popülistler yanlış bilgiyi demokrasileri istikrarsızlaştırmak ve siyasi avantaj elde etmek için bir araç olarak kullanıyor" diyor.
"Bulgular, politika yapıcıların, araştırmacıların ve kamuoyunun yanlış bilgilendirme ve radikal sağ popülizmin iç içe geçmiş dinamiklerini anlaması ve ele alması için acil ihtiyacın altını çiziyor."
8 bin 198 vekilden 32 milyon tweet
Araştırma, 26 ülkeden Twitter (şimdi X) hesabı olan parlamento üyelerinin 2017 ve 2022 yılları arasında attığı tweetleri baz alıyor. Bu 26 ülke içinde Avusturya, Fransa, Almanya, Hollanda ve İsveç'in de aralarında bulunduğu 17 AB ülkesinin yanı sıra Birleşik Krallık, ABD ve Avustralya da var.
Veri seti, 8 bin 198 milletvekilinin attığı toplam 32 milyon tweetten oluşuyor. Paylaşımlar, ilgili partiler hakkında sol-sağ yelpazesindeki konumları ve popülizm dereceleri gibi ayrıntılı bilgiler içeren uluslararası siyaset bilimi veri tabanlarıyla karşılaştırdı.
Son olarak araştırmacılar, her biri kaynağının güvenilirliğine dayalı bir "gerçeklik derecelendirmesi" olan 646 bin 58 URL'den oluşan bir veri kümesi oluşturmak için doğruluk kontrolü ve sahte haber taramasını yapıp bu verileri milletvekilleri tarafından paylaşılan 18 milyon URL ile karşılaştırdı.
Araştırmacılar, tüm farklı veri kümelerini bir araya getirerek, milletvekillerinin Twitter'da paylaştıkları bağlantılara dayalı olarak her bir politikacı ve her bir parti için toplam bir "doğruluk puanı" oluşturmayı başardı.
Veriler, aşırı sağ popülizmin "yanlış bilgi yayma eğilimi için en güçlü belirleyici" olduğunu kesin olarak gösterirken, merkez sağ, merkez sol ve aşırı sol popülist partilerden milletvekillerinin bu uygulamayla "bağlantılı olmadığı" sonucuna vardı.
Araştırmacılar, aşırı sağ partilere desteğini gizlemeyen ABD'li milyarder Elon Musk'a ait olan platformun artık veri erişimi sunmaması nedeniyle milletvekillerinin X'teki paylaşımlarına ilişkin veri setini genişletemeyeceklerini belirtiyor.
"Demokratik kurumlara düşmanlar"
Araştırmada çoğu insanın yanlış bilgiyi tüketmediğini veya paylaşmadığını, bunun yerine belirli seçmen gruplarında yoğunlaştığını gösterdiği belirtildi.
Törnberg, araştırmanın, yanlış bilgilendirme kampanyalarının çoğunun arkasında popülistlerin genel olarak elitizm karşıtlığından ziyade "radikal sağ popülizmin dışlayıcı ideolojileri ve demokratik kurumlara yönelik düşmanlıklarının" yattığını gösterdiğini söyledi.
Yazarlar, yanlış bilgilendirmenin daha çok ekonomik şikâyetlere odaklanan aşırı sol popülistler için daha az yararlı olduğunu, ancak aşırı sağ popülistlerin kültürel şikâyetlere ve demokratik normlara muhalefete vurgu yapmasının yanlış bilgilendirme için "verimli bir zemin" olduğunu savunuyor.
Çalışmada ayrıca aşırı sağ popülistler ile "alternatif" medya arasındaki "simbiyotik ilişki" de vurgulandı. Törnberg, "Radikal sağ popülistler, kendi bakış açılarını güçlendiren alternatif medya ekosistemleri yaratma ve kullanma konusunda etkili oldular" dedi.
Bu ekosistemlerin yanlış bilgileri güçlendirdiğini ve aşırı sağ popülist hareketleri şekillendirdiğini belirten Törnberg, ideolojik mesajların güçlenmesiyle seçmenler arasında bir 'topluluk duygusu' yaratıldığını ve ana akım medyaya karşı bir karşı hikaye sağlandığını öne sürdü.
