Cildinizdeki kırmızı noktaları hafife almayın: İşte bilmeniz gerekenler
Ciltte beliren kırmızı benler genellikle zararsız olsa da, bazı durumlarda ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Uzmanlar, benlerin düzenli olarak kontrol edilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. İşte merak edilenler...
Vücudunuzdaki küçük kırmızı noktalar masum görünebilir; ancak hepsi aynı değil! Dermatologlar, benlerdeki şekil ve renk değişimlerinin cilt kanseri riskine işaret edebileceğini vurguluyor.
KIRMIZI BEN NEDİR?
Kırmızı benler, cilt üzerinde kırmızı renkte görülen ve genellikle kılcal damarların yoğunlaşmasıyla oluşan küçük lezyonlardır. Tıp dilinde “anjiyom” ya da “kiraz anjiyomu” olarak adlandırılan bu yapılar çoğu zaman iyi huyludur. Yaşla birlikte ortaya çıkabilir, genetik yatkınlık veya çeşitli çevresel faktörler nedeniyle sayıca artabilir. Vücudun farklı bölgelerinde görülebilirler ve özellikle yetişkinlerde, 30 yaş ve sonrasında daha sık rastlanır.
KIRMIZI BENLERİN ÖNEMİ VE TAKİBİ
UYARI: Çoğu kırmızı ben zararsız olsa da, deri üzerindeki tüm benlerin düzenli olarak takip edilmesi büyük önem taşır. Çünkü bazı benler, özellikle malign melanom gibi cilt kanseri türlerinin erken teşhisinde ipucu niteliği taşır. Bu nedenle benlerin büyüme, şekil veya renk değişimi gibi belirtiler göstermesi halinde dermatoloji uzmanına başvurulmalıdır.
Benleri değerlendirmek için kullanılan ABCDE kuralı şu noktaları içerir:
A (Asimetri): Benin simetrik olmaması.
B (Border - Sınır): Düzensiz veya bulanık kenarlar.
C (Color - Renk): Birden fazla rengin bir arada bulunması.
D (Diameter - Çap): 6 mm’den büyük benler.
E (Evolving - Değişim): Boyut, renk veya şekil değişikliği.
KIRMIZI BENLERİN SIK GÖRÜLDÜĞÜ DURUMLAR
Kırmızı benler çoğunlukla şu durumlarla ilişkilidir:
- 30 yaş ve üzerindeki yetişkinlerde
- Genetik yatkınlığı olan kişilerde
- Açık tenli bireylerde
- Hamilelik döneminde hormonal değişiklik yaşayan kadınlarda
- Yaşlanmaya bağlı cilt değişimlerinde
- Karaciğer fonksiyon bozukluklarında
- Yoğun güneşe maruz kalanlarda
- Damar hastalıkları ve cilt travmaları sonrasında
Araştırmalar, 75 yaş üzerindeki kişilerin büyük bir bölümünde kırmızı benlerin bulunduğunu ortaya koymuştur. Bu durum, yaşlanma sürecinin doğal bir sonucu olarak kabul edilir.
MALİGN MELANOM RİSKİNE DİKKAT
Çoğu kırmızı ben zararsız olsa da, bazı benler ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Malign melanom adı verilen cilt kanseri türü, hızlı büyüyerek lenf sistemi aracılığıyla tüm vücuda yayılabilir. Erken teşhis edilmezse tedavi şansı düşer.
Riskli kabul edilen durumlar şunlardır:
- Asimetrik ben görünümü
- Düzensiz kenarlar
- Farklı renklerin bir arada bulunması
- 6 mm’den büyük çap
- Boyut veya şekil değişiklikleri
- Kanama ya da kaşıntı
Özellikle avuç içi, ayak tabanı ve tırnak altındaki renk değişiklikleri uyarıcı kabul edilmelidir. Çok sayıda beni olan kişilerin yılda bir kez dermatolojik muayene yaptırmaları önerilir.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Kırmızı benler genellikle tıbbi müdahale gerektirmez. Ancak kanama, giysilere sürtünme, görünümden rahatsız olma ya da duygusal kaygı gibi durumlarda güvenli tıbbi yöntemlerle alınabilir.
Başlıca tedavi seçenekleri şunlardır:
Elektrodesikasyon: Elektrik akımı kullanılarak ben dokusunun kurutulması.
Kriyoterapi: Sıvı azot ile dondurma yöntemi.
Lazer Tedavisi: Lazer ışını ile benin küçültülüp yok edilmesi.
Tıraş Eksizyonu (Cerrahi): Benin üst katmanlarının cerrahi aletle alınması.
EVDE UYGULANAN YANLIŞ YÖNTEMLER
Geçmişte bazı kişiler benleri ip veya benzeri yöntemlerle bağlayarak düşürmeye çalışmıştır. Ancak bu yöntemler enfeksiyon, kızarma, şişlik ve daha ciddi cilt sorunlarına yol açabilir. Aynı durum fibrom adı verilen ve benlere benzeyen iyi huylu cilt oluşumları için de geçerlidir.
Tıbbi kontrol olmadan yapılan bu tür uygulamalar ciddi sağlık riskleri taşır. Bu nedenle ben ya da fibrom gibi cilt lezyonları mutlaka bir dermatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
Görsel Kaynak: istockphoto
