Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Magazin Dünyanın en yaşlı ikinci ağacı Türkiye'de bulunuyor

        Evren; 14 milyar, dünya ise 4.3 milyar yıl yaşında...

        Zaman zaman evrenin ve dünyanın yaşını, insan ömrüyle kıyaslayıp, süresel olarak kainatta ne kadar iz bıraktığımızı düşünüyorum. Bu düşüncenin abesle iştigal olduğunu, aradaki farkın zihnin kavrama yetisi sınırlarının çok dışında olduğunu biliyorum ama ayda yılda bir de olsa kıyaslamaktan vazgeçemiyorum.

        Geçtiğimiz hafta Burdur'un Ağlasun ilçesinde gördüğüm ağaç, bana o kıyaslamayı bu kez ağaçla insan ömrü üzerine yaptırırken, aklıma; "Türkiye'deki en yaşlı ağaç, acaba kaç yaşındadır?" sorusunu getirdi.

        Çimlenerek mi yoksa dikilerek mi var olduğu bilinmeyen, varlığının ilk günüyle Türklere Anadolu'nun kapılarını açan Malazgirt Savaşı'na kadar daha 247 yıl olan 1201 yaşındaki Doğu çınarını; "Hey ağaç! Anlat bakalım, nelere şahit oldun?" şeklindeki iç sesimle incelerken Türkiye'deki en yaşlı ağacın hangisi ve kaç yaşında olduğunu merak ettim. Türkiye'nin en yaşlı, dünyanın ise en yaşlı ikinci ağacının yaşını öğrenince yaşını, insan ömrüyle kıyaslamaya başladım. Havsalam bu kıyaslamaya da olanak tanımayınca evren ve dünyanın yaşını, insan ömrüyle kıyaslamaktan tamamen vazgeçtim.

        AĞAÇLA İLGİLİ İKİ ÖZLÜ SÖZ

        "Bir kimse bir ağaç dikerse Allah, o ağacın meyvesi kadar o kimseye sevap yazar." (Hz. Muhammed)

        "Ormansız bir yurt, vatan değildir." (Atatürk)

        Türkiye'de en yaşlı ve onu takip eden diğer tarihi ağaçlara geçmeden önce ormanlık alanlarımızın istatistiklerine bir göz atalım.

        2024'te orman alanımız; 23.363.084 hektar olarak ölçüldü. Bu da 78.356.200 hektar olan ülkemizin % 29'unun ormanlık alan olduğunu gösteriyor.

        Koru Ormanı... 22.290.533 hektar

        Baltalık Orman... 1.072.551 hektar

        2020 - 2024 arasındaki orman varlığımızdaki artışın, yangınlarda yitirdiğimiz ormanlık alanlardan daha fazla olması, her yangınla yanan içimizi ferahlatan bir istatistik olarak göze çarpıyor. 2020 - 2024 arasında orman varlığı; yaklaşık 500 bin hektar artarken, 216 bin hektarlık ormanlık alanı yangınlarda kaybettik.

        2024, önceki 4 yıla oranla en fazla sayıda orman yangını çıkan yıl oldu. 2024'te; 3.797 adet orman yangını çıktı.

        2020 - 2024 ORMAN VARLIĞI / YANAN ORMAN (HEKTAR)

        ♦ 2020

        Orman Varlığı... 22 milyon 900 bin

        Yanan Ormanlık Alan... 20 bin 971 (% 0.09)

        ♦ 2021

        Orman Varlığı... 23 milyon 100 bin

        Yanan Ormanlık Alan... 139 bin 503 (% 0.60)

        ♦ 2022

        Orman Varlığı... 23 milyon 200 bin

        Yanan Ormanlık Alan... 12 bin 799 (% 0.05)

        ♦ 2023

        Orman Varlığı... 23 milyon 360 bin

        Yanan Ormanlık Alan... 15 bin 520 (% 0.06)

        ♦ 2024

        Orman Varlığı... 23 milyon 400 bin

        Yanan Ormanlık Alan... 27 bin 485 (% 0.11)

        * Parantez içindeki yüzdeler, yanan alanların, tüm ormanlara olan oranını gösteriyor.

        2025'te orman varlığı, 23 milyon 400 bin hektarı geçerken, yanan ormanlık alanın kaç hektar olduğu henüz açıklanmadı.

        2024'TE ORMAN YANGINLARININ NEDENLERİ VE YANAN ALAN MİKTARI

        Kasıt... 117 (218 Hektar)

        İhmal / Dikkatsizlik / Kaza... 1.839 (19.959 Hektar)

        Doğal... 730 (736 Hektar)

        Sebebi Bilinmeyen... 1.111 (6.572 Hektar)

        DÜNYADA DURUM NEDİR?

        Küresel ısınmanın da tetiklediği yangınlar, her geçen gün daha fazla ormanlık alanın kaybedilmesine yol açıyor. 2024'te yayınlanan rapora göre; son yıllarda orman yangınları, küresel bir felakete dönüşmüş durumda.

        2001 - 2024 arasında bütün dünyada orman yangınları nedeniyle toplam; 152 milyon hektar ağaç örtüsü yanarken, en yüksek kayıp 13.5 milyon hektarla 2024'te gerçekleşti.

        Avrupa Birliği ülkelerinde yılın başından bu yana çıkan orman yangınlarında; 1 Ocak 2025 - 29 Temmuz 2025 arasında 292 bin 855 hektar büyüklüğünde alan yandı. Söz konusu kayıp, bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre iki katın üzerinde artış gösterdi.

        EN ÇOK ROMANYA’DA YANDI (HEKTAR)

        Romanya... 123.026

        İspanya... 35.923

        İtalya... 34.018

        Fransa... 23.471

        Yunanistan... 18.360

        Portekiz... 10.009

        Almanya... 4.969

        Avrupa Birliği dışındaki Avrupa ülkelerinde de bir hayli fazla alan orman yangınlarında yok oldu.

        AVRUPA BİRLİĞİ DIŞINDAKİ ÜLKELERDEKİ ORMAN YANGINLARI (HEKTAR)

        Birleşik Krallık... 45.748

        Bosna Hersek... 23.454

        Sırbistan... 16.706

        Karadağ... 14.088

        Norveç... 2.412

        DÜNYANIN EN YAŞLI İKİNCİ AĞACI TÜRKİYE'DE

        Yazının başındaki konuya gelecek olursak; dünyanın en yaşlı ikinci, Türkiye'nin ise en yaşlı ağacı Zonguldak'ın Alaplı ilçesinde bulunuyor. 4115 yaşındaki porsuk ağacı; depremlere, kuraklığa, don olayına ve daha birçok doğal afete meydan okudu / okuyor.

        Porsuk ağacının tohumu yeşerdiğinde; Mısır / Sakkara'daki dünyanın en eski piramidi olan 4675 yaşındaki Djoser Basamaklı Piramit'in yapımının üzerinden henüz 560 yıl geçmişti.

        4 BİN YIL DAHA YAŞAYABİLİR

        Tohum yeşermesi Bronz Çağ’a tarihlenen Porsuk ağacının tarihlendirilmesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi’nden Dr. Ercan Oktan ve Anturia Danışmanlık’tan Dr. Murat Yıldız tarafından yıllık halkaların laboratuvarda incelenmesiyle yapıldı. Yapılan incelemelerde ayrıca, ağacın hâlâ oldukça sağlıklı olması ve en az 4 bin yıl daha yaşayabileceği saptandı

        * Bronz Çağ: M.Ö 3300 - M.Ö. 1200

        PORSUK AĞACININ TOHUMU YEŞERDİĞİNDE TARİHİN AKIŞINI DEĞİŞTİREN OLAYLARIN GERÇEKLEŞMESİNE DAHA BİNLERCE YIL VARDI

        Paranın icadına... 1390

        Kağıdın icadına... 1890

        Roma İmparatorluğu'nun kurulmasına... 2063

        Hz. İsa'nın doğumuna... 2090

        Hz. Muhammed'in doğumuna... 2660

        Büyük Hun İmparatorluğu'nun kurulmasına... 2442

        Türklerin Anadolu'ya yerleşmesine... 3161

        Osmanlı İmparatorluğu'nun kurulmasına... 3389

        Barutun icadına.... 3415

        Matbaanın icadına... 3540

        İstanbul'un fethine.... 3543

        Amerika kıtasının keşfine... 3582

        Djoser Basamaklı Piramit, M.Ö. 2670 - 2650 arasında inşa edildi.

        İlla ki daha fazla sayıda anıt ağaç vardır ama tespit edilebildiği kadar Türkiye'de yaşı, bin ve üzeri 28 anıt ağaç bulunuyor.

        Birçok bölgede, yaşının binin üzerinde olduğu tahmin edilen ağaç bulunuyor. Ne var ki iç yapılarının bozulması nedeniyle testlerle yaşlarını kesin olarak öğrenmek mümkün olmuyor.

        REKLAM
        REKLAM

        Antalya'daki 2327 yaşındaki sedir ambar ağacı

        AĞAÇLARIN YAŞLARI NASIL HESAPLANIYOR?

        Ağaçların yaşları; halkalarının sayılması veya çapraz referanslandırılması veya radyokarbon tarihlemesi yoluyla hesaplanıyor. Günümüzde kayıtlarda yer alan dünyanın en yaşlı ağacı, 4856 yaşındaki Metuşelah, ABD sınırları içinde yer alıyor. Doğu Kaliforniya'daki Inyo County'deki Beyaz Dağlar'da bulunan Büyük Havza kıllı kozalak çamı türündeki ağacın çimlenme tarihi ise yapılan testlere göre; M.Ö. 2833...

        HZ. NUH'UN DEDESİ

        Tohumu; dünyanın en büyük piramidi olan Keops Piramidi'nin yapımından 271 yıl önce yeşeren Metuşelah ağacı adını, 969 yıl yaşadığına inanılan Metuşelah'tan alıyor. 950 yıl yaşadığına inanılan Hz. Nuh, Metuşelah'ın torunu.

        Çimlenmeyle değil, dikilme suretiyle günümüze kadar varlığını sürdüren en yaşlı ağaç Sri Lanka'da bulunuyor. 2311 yaşındaki Jaya Sri Maha Bodhi, İmparator Asoka'nın kızı Sanghamitra tarafından dikildi.

        Jaya Sri Maha Bodhi adlı ağaç, her yıl yüzbinlerce kişi tarafından ziyaret ediliyor.

        Çok geç olmadan
        Çok geç olmadan Haberi Görüntüle
        ÖNERİLEN VİDEO
        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ