8 Mart Kadınlar Günü’nün sembolü: Mimoza
Baharın gelişini müjdeleyen, sapsarı çiçekleriyle hayranlık uyandıran ve Adalar'ın simgesi olan mimoza, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün de simgesi. Bunun nedeni, mimozaların da tıpkı kadınlar gibi güçlü ve dirençli olması!
Baharın gelişini müjdeleyen, sapsarı çiçekleriyle hayranlık uyandıran ve Adalar'n simgesi olan mimozalar botanikte nezaket, saygı, zarafet, bolluk, sevgi ve dostluğa işaret ediyor.
Latince adı Acacia Dealbata, anavatanı ise Güney Doğu Avustralya ve Tazmanya olan bu mis kokulu ağacın 1800'lerde İngiliz bir lord tarafından Adalar'a taşındığı rivayet ediliyor.
İki yüz yıldan fazla bir sürede yörenin verimli toprağıyla ılıman iklimine uyum sağlayarak endemikleşen, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün de simgesi olan mimoza ağacı şimdilerde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya...
Gerek ormandan, gerekse özel bahçelerden, ağaçları yok etmek pahasına kesilen ve çöp torbaları içinde şehre kaçırılan mimozaların azalması ve adaya özgü bu nadide türün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalması Adalar'ı harekete geçirdi.
Adalar'ın doğa mirası mimozasını korumak, bilinçle geleceğe taşımak ve acımasızca yapılan uygulamalara son vermek için farkındalık yaratma amacıyla Büyükada, Heybeliada, Burgazada ve Kınalıada'da Mimoza Festivali düzenlenmeye başlandı.
Festival, Adalar Belediyesi, Adalar Kent Konseyi, Adalar Kültür Derneği, Adalar Halk Eğitim Merkezi, Adalar Müzesi, ADELSAD (Adalar El Sanatları Derneği), Burgazada Gönüllüleri Kültür, Sanat ve Eğitim Merkezi, Cesaret Derneği, Enstitü Istanbul ISMEK ve 2018 yılından beri mimoza farkındalığı konusunda kapsamlı çalışmalar yapan mimoz.ada işbirliği ile ortaklaşa organize edildi.
Bu yıl 2'ncisi düzenlenen Mimofest 2025, 9 Mart'ta sona eriyor... Peki bu mis kokulu çiçek hakkında neler biliyoruz?
ZARİF OLDUĞU KADAR SOĞUĞA DAYANIKLI
Anavatanı Avustralya olan mimoza (Acacia Dealbata), ince tüylü yaprakları ve parlak sarı, ponpon görünümlü çiçekleriyle dikkat çeken zarif bir ağaç. Hafif ve tatlı bir kokuya sahip olan bu ağacın çiçekleri ilkbaharın başında açıyor.
Ilıman iklimleri seven mimoza, soğuğa dayanıklı yapısıyla eksi 10 dereceye kadar hayatta kalabiliyor. Killi olmayan, iyi drene edilmiş toprakları tercih eden bu bitki, güneşi ve suyu sevmesiyle biliniyor. Budama ve dikimde ise ilkbaharın başı tercih ediliyor. Dalların 45 derecelik açıyla kesilmesi öneriliyor.
AVUSTRALYA'DAN AVRUPA'YA VE TÜRKİYE'YE NASIL GELDİ?
Hem suyu hem güneşi seven mimoza 19. yüzyılda Avustralya'dan Avrupa'ya, özellikle Fransa ve İtalya'ya getirilmiş. 1800'lerde İngiliz bir lord tarafından Adalar'a taşındığı rivayet ediliyor. Ancak detaylandırmak gerekirse; 200 yıl önce İstanbul'un zengin aileleri özellikle Rumlar, Ermeniler ve Museviler yaz aylarını daha keyifli hale getirmek için adaya konaklar inşa etmeye başladı.
Ancak sadece konaklarla yetinmediler; bahçelerini de Batı tarzında tasarlayarak egzotik bitkilerle süslediler. Avrupa'dan gelen bahçe tasarımcıları sayesinde begonvil, mimoza ve diğer tropikal bitkiler Büyükada'ya taşındı.
Mimoza, sıcak iklimi ve killi olmayan toprakları sevmesi nedeniyle Büyükada'da hızla yayıldı. Ancak zaman içinde şehirleşme ve süs bitkisi olarak ticari kullanımının artmasıyla adadaki mimoza ağaçlarının sayısı azaldı. Öyle ki ağaç sayısı 13 binlerden 1200'e kadar düştü. Günümüzde adada yalnızca bazı özel bahçelerde varlığını sürdürüyor.
FRANSA'NIN 130 KİLOMETRELİK MİMOZA ROTASI
Fransa ise mimoza konusunda çok daha ileride görünüyor. Fransa'ya 19. yüzyılda Avustralya'dan getirilen bitki, Akdeniz iklimine kolayca uyum sağlamasıyla kısa sürede özellikle Fransa'nın güneyine, Côte d'Azur bölgesine yayıldı.
Tanneron, Mandelieu-la-Napoule ve Grasse gibi bölgelerde geniş alanlara yayılan mimoza bahçeleri Fransa'nın ekonomik ve kültürel mirasında oldukça önemli hale geldi.
Zira ülkede sekiz büyüleyici kasabadan geçen 130 kilometrelik mimoza rotası bulunuyor. Rota, Bormes-les-Mimosas'ta başlıyor ve sırasıyla Sainte-Maxime'in Jardin Botanique des Myrtes bahçesi, Saint-Raphaël, Mandelieu-la-Napoule, Tanneron, Pégomas ve son olarak dünyanın parfüm başkenti Grasse'a kadar uzanıyor.
PARFÜMÜN BAŞKENTİ: GRASSE
Bu noktada Fransa'nın dünyaca ünlü parfüm başkenti Grasse'den bahsetmemek olmaz. Grasse, Fransa'nın yemek ve kozmetik sektöründeki doğal aromaların üçte ikisinin üretildiği yer. Dünyaca ünlü pek çok markanın burada fabrikası ve çiçek bahçesi mevcut. Chanel, Dior, Guerlain gibi markalar, mimozanın tatlı ve çiçeksi kokusunu lüks parfümlerinde kullanıyor. Mimoza esansiyel yağı ayrıca kozmetik ve aromaterapi ürünlerinde de tercih ediliyor.
Fransa, mimozanın güzelliğini kutlamak için Mandelieu-la-Napoule'de mimoza festivali düzenleniyor. Festival, bölgeye binlerce turistin gelmesini sağlayarak yerel ekonomiye önemli bir katkı sunuyor.
8 MART DÜNYA KADINLAR GÜNÜ'NDE DİRENCİN SEMBOLÜ!
8 Mart 1857'de, ABD'nin New York kentinde dokuma işçisi kadınlar, daha iyi çalışma koşulları talebiyle bir tekstil fabrikasında grev başlattı. Ancak, polis işçilere saldırıp onları fabrikaya kilitledi ve ardından çıkan yangın nedeniyle işçiler fabrikadan kaçamadılar. 129 kadın işçi yaşamını yitirdi. İşçilerin cenazelerine on binden fazla kişi katıldı.
Bir yıl sonra Amerika Sosyalist Partisi 8 Mart'ı Dünya Kadınlar Günü ilan etti. Bu özel günü uluslararası hale getirme fikrini ortaya atan ilk kişi ise Alman komünist ve kadın hakları savunucusu Clara Zetkin'di.
Özellikle İtalya'da ekonomik, politik ve sosyal başarılarını kutlamak için her yıl kadınlara mimoza çiçekleri hediye edilmeye başlandı. Kadın dayanışmasını simgeleyen mimoza, İtalya Kadınlar Birliği'nin bir dönem ulusal direktörü olan Teresa Mattei tarafından popülerleştirildi ve yayıldı.
Hassas ve zarif görünümüne rağmen zorlu hava koşullarına dayanıklı olması nedeniyle mimoza da tıpkı kadınlar gibi güçlü ve dirençli... Bu nedenle mimoza, Kadınlar Günü'nün güçlü bir simgesi.
*Görseller Shutterstock ve Bilge Tunçer'e aittir.