Yeni Papa bir Amerikalı: Katoliklerin yeni lideri Robert Prevost kimdir?
Kardinal Robert Prevost, konklavın ikinci gününde papa seçilerek 1,4 milyar Katoliğin lideri oldu. Papa XIV. Leo, ilk konuşmasında "birlik", "barış" ve "ilerleme" mesajı verdi. Uzmanlar, kardinallerin Prevost'u seçerek, 12 yıllık Papalık döneminde Kilise'yi sarsan Arjantinli ilerici Papa Francis ile devamlılığı tercih ettiklerini, Prevost'un hem Francis'in perspektifini sürdürecek, hem de muhafazakarları dışlamayacak bir isim olduğunu vurguluyor.
Kardinal Robert Francis Prevost, Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı 1.4 milyar insana liderlik etmek üzere seçilerek ABD'den çıkan ilk Papa oldu. Prevost, "Leo XIV" adını seçti.
Aziz Petrus Bazilikası'nın balkonundan konuşan Papa, Roma Katolik Kilisesi'nin liderliğini üstlenmesinin ardından ilk kez halka seslenerek dünyayı barış aramaya ve acı çekenleri hatırlamaya çağırdı.
69 yaşındaki Robert Francis Prevost ABD'nin Chicago kentinde doğdu ve yirmi yıl boyunca Peru'da görev yaptı, burada piskopos ve vatandaşlığa kabul edildi. Kardinal Prevost, Papa Francis'in ölümüne kadar Vatikan'ın en etkili görevlerinden biri olan; dünya çapında piskoposları seçen ve yöneten ofisi yönetti.
2023'te Papa Francis tarafından önce başpiskoposluğa, ardından da kardinalliğe getirildi.
Aziz Augustine Tarikatı'nın bir üyesi olan Prevost, yoksullara, göçmenlere ve insanlarla bulundukları yerde buluşmaya olan bağlılığıyla Francis'e benziyor. Geçen yıl Vatikan'ın resmi haber sitesine verdiği demeçte "Piskoposlar, krallığında oturan küçük bir prens olmamalı" demişti.
Roma'daki Aziz Thomas Aquinas Papalık Üniversitesi'nde kanon hukuku alanında doktora yaptı. Peru'da misyonerlik, cemaat rahipliği, öğretmenlik ve piskoposluk yaptı. Augustinianların lideri olarak dünyanın dört bir yanındaki tarikatları ziyaret etti. İspanyolca ve İtalyanca biliyor.
Francis'in çizgisine yakın
Genellikle sağduyulu olarak tanımlanan Papa, stil olarak Papa Francis'ten ayrılsa da destekçileri onun Papa Francis tarafından başlatılan ve meslekten olmayanları piskoposlarla görüşmeye davet eden danışma sürecini devam ettireceğine inanıyor.
Gey, lezbiyen, biseksüel ve transseksüel Katoliklere Francis kadar açık olup olmayacağı ise belirsiz. Son zamanlarda pek konuşmasa da, 2012 yılında piskoposlara hitaben yaptığı bir konuşmada, Batı haber medyasının ve popüler kültürün "İncil ile çelişen inanç ve uygulamalara sempati" beslediğinden yakınmıştı. "Eşcinsel yaşam tarzı" ve "aynı cinsiyetten eşler ve onların evlat edindikleri çocuklardan oluşan alternatif ailelerden bahsetti.
ABD medyası Papa Prevost'un bir Amerikalı olarak, kendi ülkesindeki enerjik muhafazakâr Katolikliğin karşısında durmak için benzersiz bir konuma sahip olduğunu ve Trump yönetiminin yükselttiği muhafazakar Hristiyan güce karşı güçlü bir şekilde durabileceğini öne sürüyor.
Bu düşüncenin en önemli dayanağı ise Papa olmadan önce, kendi adıyla açtığı bir sosyal medya hesabında Trump yönetiminin göçmenlik konusundaki tutumunu eleştiren paylaşımlarda bulunması.
Katolik Kilisesi'nin diğer pek çok lideri gibi, cinsel istismarla suçlanan rahiplerle olan ilişkileri nedeniyle eleştirilere maruz kalan bir isim.
Kardinaller, Francis'in açıklık ve kapsayıcılık yolunu takip edecek bir papa mı yoksa farklı bir yol çizecek bir papa mı seçeceklerine karar vermek zorundaydı. Francis 12 yıllık papalığı sırasında, eşcinsel birliktelik yaşayanların kutsanmasına izin vermek ve göçmenler için sesini yükseltmek de dahil olmak üzere liberalleri cesaretlendiren önemli beyanlarda bulundu.
Papa'yı seçen kardinaller dünya genelindeki milyonlarca seçmen gibi ideolojik olarak kutuplaşmış durumda. Birçok muhafazakâr, Roma Katolik lideri Francis ile aynı fikirde değil.
Ancak ilericiler ve muhafazakârlar arasındaki tipik bölünmeler, Vatikan ve daha geniş kilise içindeki ideolojik savaşlarla o kadar da düzgün bir şekilde örtüşmüyor. Kadınların ve LGBT Katoliklerin kilisedeki rolü, rahiplerin evlenmesine izin verilip verilmemesi, din adamlarının cinsel istismarından sorumlu tutulup tutulmaması ve diğer bölücü sorular üzerine karmaşık tartışmalar kronik olarak sürüyor.
Selefi Papa Francis gibi Papa Leo da kadınların papaz olarak atanmasına karşı çıkıyor. Prevolt, 2023 yılındaki bir konuşmasında, "kadınları ruhbanlaştırmanın" Katolik Kilisesi'ndeki sorunları çözmeyeceğini ve yeni sorunlar yaratabileceğini söyledi.
Prevost'un kardeşi: Seçileceğini düşünüyordum
Papa seçilen Robert Francis Prevost'un kardeşi John Prevost, kardeşinin papa seçilme ihtimali olduğunu bildiğini söyledi.
Chicago'da yaşayan John Prevost, "Geçen Cumartesi kilisedeyken rahiplerden biri yanıma geldi ve bana Las Vegas'taki oranların 18'e 1 olduğunu söyledi. Hiç şüphesi yoktu. Kesinlikle benim kardeşim olacağını düşünüyordu."
John Prevost, kardeşi Robert Francis Prevost'un aklından geçenleri söylemekten korkmadığını ve şu anda göçmenlik konusunda olup bitenlerden çok mutsuz olduğunu söyledi:
"Eğer söyleyecek bir şeyi varsa uzun süre sessiz kalacağını sanmıyorum. Göçmenlik konusunda olup bitenlerden memnun olmadığını biliyorum. Bunu kesinlikle biliyorum."
Neden Leo?
Her kardinal, Papa seçilmesinin ardından bir Papalık ismi seçer. Seçtiği isim geçmişle bağlantılı bir isimdir ve kendi gelecek perspektifini ortaya koymak için simgeseldir.
Prevost'un "Leo" seçimi de içinde anlamlar barındırıyor.
Vatikan sözcüsü Matteo Bruni Kardinal Robert Francis Prevost'un Papa XIV Leo olarak anılmayı tercih etmesinin, Roma Katolik Kilisesi'nin zor bir döneminde liderlik yapan ve modern dünyaya ayak uydurmasına yardımcı olan son Leo'ya açık ve kasıtlı bir gönderme olduğunu söyledi.
Leo ismini seçmesi, Kilise ile modern hayatın uyumunun Prevost tarafından ön planda tutulacağını ortaya koyuyor.
Papa XIII. Leo, modern sorunlara yönelik yapıcı çözümler arayan, kendinden önceki Papalar gibi Kilise'nin sert ve dogmatik tutumunu sürdürmek istemeyen bir Papa figürüydü. Papa XIII. Leo, araştırmacılar için Vatikan arşivlerini açan ve işçi hakları için çalışmalar yapan Papa olarak da biliniyor.
Ayını zamanda Peru vatandaşı
Papa XIV. Leo ilk Amerikalı Papa olarak dünya çapında manşetlere çıkarken, aynı zamanda kariyerinin önemli bir bölümünü geçirdiği ve seçilmesinin kendi ülkelerinden birinin yükselişi olarak kutlandığı Peru'nun da vatandaşı.
Papa'nın piskopos olarak görev yaptığı Chiclayo'da bir rahip olan Elmer Uchofen, "Buradaki pek çok insan çok duygulandı. Çok heyecanlıyız. Bütün insanlar zıpladı. Bu kilisede sevindiler" dedi.
Paris merkezli düşünce kuruluşu IRIS'te araştırmacı ve Vatikan stratejisi üzerine bir kitabın yazarı olan Francois Mabille, "Papa Francis ile yumuşak bir sürekliliğe uyan, muhafazakarları yabancılaştırmayacak ılımlı bir uzlaşı adayı" dedi.
Yeni Papa, selefi Francis'in Gazze tutumunu devam mı ettirecek?
Papa Francis, Filistinlilerin sadık bir destekçisi olarak biliniyordu ve İsrail'in saldırıları altındaki Gazze'deki Katoliklerle düzenli olarak temas halindeydi.
Papa 14. Leo'nun Gazze hakkında kamuoyu önünde fazla bir şey söylememiş olması, selefinin yolundan gidip gitmeyeceğini belirsiz kılsa da; Papa Leo'nun Gazze halkının yanında durmak için sessiz kalmayacağı yorumları yapılıyor.
Gazze'nin küçük Hıristiyan topluluğu, yeni Papa'nın seçilmesinden mutluluk duyduklarını belirterek, Papa'nın da Francis gibi savaşın harap ettiği bölgeye önem vereceğinden emin olduklarını vurguladı.
