Bağımsızlığı pekiştirme artırımı
Merkez bankalarının faiz artırarak piyasayı sıkılaştırma politikaları 'şahin' olarak adlandırılıyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın aldığı 500 baz puanlık artış 'şahin değil kartal' dedirttirdi. Peki sadece Deutschebank'ın tahmin ettiği bu kararı Merkez neden aldı? 1-Merkez'in seçim öncesi aldığı cesur karar, erozyona uğrayan bağımsızlığını pekiştirdi. 2-2024'te 14 milyar doları bulan döviz rezervinin erimesinin önünü aldı. 3-Seçim öncesi kur baskısını ortadan kaldırdı. 4- PPK metninde 4 defa geçen başta şubat ayı olmak üzere bozulan enflasyon beklentilerini yeniden rayına koymayı hedefledi.
Merkez Bankası, gecelik politika faizini yüzde 45'ten 50'ye çekmenin yanı sıra borç alma ve verme arasındaki marjı da 150 puandan 300'e çekti. Böylece geçen hafta yüzde 46.5'te oluşan gecelik fonlama faizi imkanını da yüzde 53'e çekti. Yetmedi bir de enflasyonda kalıcı bozulma görülürse para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır' dedi.
Seçim öncesi kimsenin beklemediği bu şahin ötesi adeta kartal duruşun neden gösterildiğine dair Para Piyasası Kurulu (PPK) metninde şubat ayı enflasyonuna özel vurgu yapılırken yurtiçi talepte dirençli seyrin sürdüğü de vurgulandı. Şubat ayı enflasyonunun beklentileri de bozduğunun altının çizildiği yeni cesur kararın seçim öncesi alınması Merkez'in bir yandan erozyona uğrayan bağımsızlığını pekiştirmesinin yanı sıra 14 milyar doları bulan rezervindeki erimeyi sona erdirip kur baskısını da bertaraf etmesini sağlayabilecek. Bu önden yüklemeli olarak adlandırılan faiz artırımı PPK metninde 4 defa geçen başta şubat ayı olmak üzere bozulan enflasyon beklentilerini yeniden rayına koymada Merkez'in elini güçlendirilecek.
ŞUBAT ENFLASYONUNUN YARATTIĞI ENDİŞE
PPK metninde özellikle şubat ayı enflasyonunun Merkez'de endişe yarattığı görülüyor. Ocak metnine göre 4 ayrı yerde enflasyon endişesi dile getirilirken bunlardan ilki "Şubat ayında aylık enflasyonun ana eğilimi, hizmet enflasyonu öncülüğünde, öngörülenden yüksek gerçekleşmiştir" cümlesi oldu.
İkinci cümle "Tüketim malı ve altın ithalatı yavaşlayarak cari dengedeki iyileşmeye katkı verirken,
yakın döneme ilişkin diğer göstergeler yurt içi talepte dirençli seyrin sürdüğüne işaret etmektedir" şeklinde. Önceki metinde yurtiçi talepte dengelenmenin sürdüğü şeklindeydi.
PPK metninde 'hizmet enflasyonundaki katılık, enflasyon beklentileri, jeopolitik riskler ve gıda fiyatları enflasyon baskılarını canlı tutmaktadır' diyerek gerçekleşen enflasyonun enflasyon beklentilerini de bozduğunun altını çiziyor. Son olarak enflasyon görünümündeki bozulmayı dikkate alarak politika faizinin artırılmasına karar verildiği belirtilirken aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşunun sürdürüleceği belirtilerek sert bir duruş da sergilendi.
SEÇİM SONRASI BEKLENTİLERİ KESER Mİ?
Yapılan artırım kendisini döviz kurunda yüzde 1'lik düşüş olarak hemen gösterirken seçim sonrası kurda önemli bir yükseliş olacağı yönündeki beklentileri de kırdı. Diğer yandan bankacılar yüzde 55'e kadar yükselmiş olan mevduat faizini bu kararın biraz daha yukarı itip Türk Lirası'nın cazibesini artırmasını bekliyor. Bu karar başta kredi kartı faiz ve taksitleri olmak üzere alınan diğer önlemlerle birlikte değerlendirildiğinde ise bir yandan mevduat faizinin artması sonucu tasarrufa yönelim yaratması diğer yandan kredi faizlerinin de artmasıyla talebi kısarak enflasyonu frenlemede etkili olabilecek.