Onlar için emeklilik yaşı 65’e yükseldi
Türkiye'de emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60 olmakla birlikte bazı kişiler için 65 yaşa yükseldi. Memur ve esnaf statüsünde sigortalı çalışmaya 2019 yılında başlayan erkekler ile 2023 yılında başlayan kadınlar için emeklilik yaşı 65 oldu. İşçi statüsünde 2024 yılında çalışmaya başlayan erkekler de 65 yaşından önce emekli olamayacaklar. İşçi statüsünde bu yıl çalışmaya başlayan kadınlar ise hiç ara vermeden çalışmayı başarırlarsa 63 yaşında emekli olabilecekler. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, emeklilik yaşının kimler için 65'e yükseldiğini yazdı
Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 sonrası başlayanlarda emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60 olmakla birlikte bu herkes için geçerli değil. Zaman zaman emeklilik yaşının 65’e yükseltileceğine ilişkin haberler gündeme geliyor. Oysa emeklilik yaşı önemli sayıda kişi için artık fiilen 65’e yükselmiş bulunuyor.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
Öncelikle şu an çalışma hayatında olanlar için emeklilik yaşını özetleyelim. Herhangi bir statüde ilk defa 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı çalışmaya başlayanlar için yaş koşulu kaldırıldığından, bu tarihten önce işe başlamış olan SSK’lılar 5000 – 5975 prim gününü, Emekli Sandığı ve BAĞ-KUR’lular ise 9000 prim gününü tamamladıkları tarihten itibaren emekli olabiliyorlar. Örneğin 18 yaşından önce sigorta girişi bulunan SSK’lı kadınlar 38, erkekler 43 yaşında emekli aylığı bağlatabiliyorlar.
Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında başlamış olan kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilecekler.
2008 SONRASI İŞE GİRENLERİN EMEKLİLİK YAŞI KADEMELİ ARTACAK
Sigortalı çalışmaya 30 Nisan 2008 tarihinden sonra başlayanlar için emeklilik yaşı, işçi (4/a) statüsündekiler için 7200, esnaf (4/b) ve memur (4/c) statüsündekiler için ise 9000 prim gününü tamamladıkları tarihe göre değişecek. Prim gün sayısını 31 Aralık 2035 tarihine kadar tamamlayan kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilecekler.
Bu tarihten sonra tamamlayanların emeklilik yaşı her iki yılda 1 yaş artacak. İşçi, memur veya esnaf statüsünde gerekli prim gün sayısını 1 Ocak 2036 – 31 Aralık 2037 tarihleri arasında tamamlayan kadınlar 59 yaşında, erkekler ise 61 yaşında emekli olacaklar. Prim gün sayısını 1 Ocak 2038 – 31 Aralık 2039 tarihleri arasında tamamlayan kadınlar 60, erkekler ise 62 yaşında emekli olacaklar.
Prim gün sayısını 2044 yılı ve sonrasında tamamlayan erkekler 65 yaşından önce emekli olamayacaklar. Kadınların emeklilik yaşı da 2048 yılından itibaren 65’e yükselecek.
KİMLER İÇİN EMEKLİLİK YAŞI 65 OLDU?
Emeklilik yaşı şu an çalışma hayatındaki birçok kişi için fiilen 65 yaşa çıkmış bulunuyor. Sigortalı çalışmaya 1 Ocak 2019 ve sonrasında başlayan erkekler hiç ara vermeden çalışsalar bile 9000 prim gününü 1 Ocak 2044 tarihinden sonra tamamlayabilecekleri için bu kişiler 65 yaşında emekli olacaklar. Onların esnaf veya memur statüsünde 65 yaşından önce emekli olmaları mümkün bulunmuyor.
Sigortalı çalışmaya 1 Ocak 2023 tarihinden sonra başlamış olan kadınlar da esnaf veya memur statüsünde emeklilik için gerekli 9000 prim gün sayısını 1 Ocak 2048 tarihinden sonra tamamlayabilecekleri için bunlar açısından da emeklilik yaşı 65 oldu.
Sigortalı çalışmaya 1 Ocak 2024 tarihinden sonra başlayan erkekler işçi statüsünde emeklilik için gerekli 7200 prim gün sayısını 1 Ocak 2044 tarihinden sonra tamamlayabilecekleri için bunlar açısından da emeklilik yaşı 65’e yükselmiş bulunuyor.
İlk defa bu yıl çalışmaya başlayan kadınlar işçi statüsünde gerekli prim gün sayısını 2044 – 2045 yılları içinde tamamlarsa 63, 2046-2047 yıllarında tamamlarsa 64 yaşında emekli olabilecekler. Prim gün sayısını 1 Ocak 2048’den sonra tamamlayan kadınlar da 65 yaşında emekli olacaklar. İlk defa sigortalı çalışmaya 1 Ocak 2028 tarihinden sonra başlayan işçi statüsündeki kadınlar açısından da emeklilik yaşı 65’e yükselecek.
Bu anlattıklarım, daha önce çalışmaya başlayan kadınların ille de 65 yaşından önce emekli olabilecekleri anlamına gelmiyor. Çünkü, daha önce çalışmaya başlamış olsa bile prim gününü 2048 yılında tamamlamak zorunda kalanlar 65 yaşından önce emekli olamayacaklar.
KISMİ EMEKLİLİK 3 YIL GEÇ OLACAK
Prim günü yetersiz olan kişiler daha az prim günüyle ama daha geç emekli ediliyorlar. Kanunda buna kısmi emeklilik deniliyor. Halk arasında ise yaştan emeklilik olarak biliniyor. Örneğin 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan SSK’lılar normal emeklilik için prim günleri yetersiz olmakla birlikte en az 3600 prim günleri varsa kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor.
Sigortalı çalışmaya 30 Nisan 2008 tarihinden sonra başlayan işçi, memur ve esnaf statüsündekiler 5400 prim günüyle kısmi emeklilikten yararlanabilecekler. Bu kişilerin emeklilik yaşı, işçi statüsünde 7200, esnaf ve memur statüsünde ise 9000 prim gününü tamamladıklarında normal emeklilik yaşı kaç ise buna 3 yıl ilave edilerek emekli olabilecekler. Ancak, emeklilik yaşları hiçbir şekilde 65’i aşamayacak.
SON 7 YIL KURALI ONLARA YOK
Sigortalı çalışmaya 30 Nisan 2008 tarihinden önce başlamış olanlar birden fazla statüde çalışmaları varsa son 7 yıl içinde en fazla çalıştıkları statüden emekli olabiliyorlar. Bu nedenle genellikle BAĞ-KUR’lular son 7 yılın 3,5 yılını SSK’da geçirerek daha erken emekli olabiliyorlar.
Sigortalı çalışmaya 30 Nisan 2008 tarihinden sonra başlamış olanlardan birden fazla statüde çalışması bulunanlara son 7 yıl kuralı uygulanmayacak. 2008 sonrası çalışmaya başlayan ve birden fazla statüde çalışanlar tüm çalışma yaşamları boyunca en fazla hangi statüde çalışmışlarsa o statüye göre emekli olacaklar.
*Haberin görseli Shutterstock tarafından servis edilmiştir.
*Görsel temsili
