Balı ısıtmamızda sağlık açısından bir tehlike var mı?
Bal, antibakteriyel ve antioksidan özellikleri de dahil olmak üzere sayısız sağlık faydasıyla bilinen doğal bir tatlandırıcıdır. Kahvaltılarımızda, tatlılarda rahatlıkla ve bolca tüketiriz. Balı ısıtarak tüketmek sağlık açısından zararlı mıdır? İşte detaylar...
Bal, çoğunlukla basit şekerler ve sudan oluşsa da birçok faydalı özellik de taşır. İçerdiği C, D, E, K ve B vitaminleri, beta-karoten, mineraller, enzimler ve uçucu yağlar ile adeta bir sağlık deposudur. Balı ısıtarak tüketmek, bütün bu faydaları sağlamasını engeller mi?
Antibakteriyel üzerindeki etkileri
Balı ısıtmak, antibakteriyel özelliklerini önemli ölçüde etkileyebilir. Çalışmalar, mikrodalga (MW) termal ısıtmanın balın antibakteriyel aktivitesini tamamen ortadan kaldırabileceğini göstermiştir. Bu, öncelikle defensin-1 ve hidrojen peroksit (H2O2) gibi temel antibakteriyel bileşenlerin inaktivasyonundan kaynaklanmaktadır.
Benzer şekilde, 45°C, 55°C ve 65°C sıcaklıklardaki ısı işlemlerinin, kökeni ne olursa olsun çoğu bal örneğindeki antibakteriyel aktiviteleri engellediği bulunmuştur. Bu nedenle, balı ısıtmak, bakteriyel enfeksiyonlarla savaşma yeteneğini tehlikeye atabilir.
Antioksidan özellikler üzerindeki etkileri
Balın antioksidan özellikleri ısıdan da etkilenir. Bazı çalışmalar balı ısıtmanın antioksidan aktivitesini artırabileceğini gösterse de, buna genellikle bozulmanın bir işareti olan kahverengi pigment oluşumunda (BPF) artış eşlik eder.
Daha yüksek sıcaklıklarda (50°C, 60°C ve 70°C) uzun süreli ısıtmanın antioksidan aktiviteyi artırdığı ancak aynı zamanda antimikrobiyal özelliklerde azalmaya yol açtığı bulunmuştur. Bu nedenle, ısıtma belirli antioksidan özellikleri artırabilirken, diğer yararlı bileşikleri de bozabilir.
Bağışıklığı uyarıcı etkiler
Balı ısıtmanın bağışıklık uyarıcı aktiviteleri tetiklediği bulunmuştur. Çalışmalar, balı ısıtmanın, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olan granülosit koloni uyarıcı faktör (G-CSF) salgılanmasını tetikleyebileceğini göstermiştir. Bu, balı ısıtmanın, özellikle bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler için potansiyel faydaları olabileceğini göstermektedir.
Zehirli bileşiklerin oluşumu
Balın ısıtılmasıyla ilgili en büyük endişelerden biri, hidroksimetilfurfural (HMF) gibi toksik bileşiklerin oluşumudur. HMF, balın ısıtılması veya muhafaza edilmesi sırasında oluşur ve mutajenik ve kanserojen olduğu bulunmuştur. HMF oluşumu sıcaklık, zaman ve bal türü gibi faktörlerden etkilenir.
Bu nedenle, aşırı ısıtma zararlı bileşiklerin birikmesine yol açabilir ve balı potansiyel olarak tüketim için güvenli olmayan hale getirebilir.
Kaynak: Consensus/Herbs
