Pakistan'da son 10 yılın en şiddetli sıcak hava dalgası: 'Evde kalp krizi geçirecekmiş gibi hissediyorum'
Pakistan Mayıs ayından bu yana aşırı sıcaklarla boğuşuyor ve ülkenin bazı bölgelerinde sıcaklık 50C'yi aştı.
BBC
Güney Pakistan'da neredeyse 10 yılın en şiddetli sıcak hava dalgası yaşanıyor.
Karaçi kentinde sabahın erken saatlerinde 54 yaşındaki şoför Irshad Hussain işe başlamak üzere evden çıktı.
Ancak kalp rahatsızlığı olan Irshad, şehrin Landhi bölgesinde fenalaştı ve yürüyemez hale geldi.
Eşi Shabana Bano daha sonra yerel polis karakolundan kocasının öldüğünü öğrendi.
Kocasının cenazesini almak için geldiği Edhi morgunda şunları söyledi: "Bu sıcak yaz boyunca küçük evimizde yaşıyorduk. Ama şimdi evimizin geçimini sağlayan kişi, beş kızını ve bir oğlunu bırakarak bizden sonsuza dek ayrıldı."
Sıcak hava dalgası, Khara Dar kumaş pazarında hamallık yapan ve mal yüklerken aniden bayılan 25 yaşındaki Liaquat gibi çok daha genç insanları da etkiledi.
Liaquat'ın iş arkadaşı Marghoob Syed, cenazesinin Pakistan'ın kuzey batısındaki memleketi Bajaur'a geri gönderildiğini ve aşırı sıcak nedeniyle bayılan bir başka iş arkadaşının da şu anda hastanede olduğunu söyledi.
Sabah saat 11'de bile pazardaki her işçi ter içindeydi.
Karaçi sokaklarında bayılanlar
BBC
Mayıs ayından bu yana aşırı sıcakların yaşandığı Pakistan'ın bazı bölgelerinde sıcaklık 50C'yi aşarken, büyük şehirlerin yanı sıra çöl bölgeleri de etkileniyor.
Pakistan'ın sanayi ve ticaret merkezi ve aynı zamanda en büyük şehri olan Karaçi'de milyonlarca insan sokaklarda çalışıyor ve birçoğu ağır koşullara yenik düşüyor.
Edhi adlı bir sosyal yardım kuruluşunda ambulans şoförü olarak çalışan Shabir Zaman, bir genci çalışırken baygın düştükten sonra hastaneye götürdüğünü anlatıyor.
BBC'ye konuşan Edhi gönüllüsü Muhammad Nadeem ise kentin bazı bölgelerinden yaklaşık sekiz baygın kişiyi sıcak nedeniyle hastaneye yetiştirdiğini söylüyor.
Şehrin morgları doluyor
BBC
Karaçi'deki sıcak hava dalgası ilk olarak Edhi başkanı Faisal Edhi'nin üç morga gelen ölü sayısında olağanüstü bir artış olduğunu bildirmesiyle manşetlere taşındı.
Normal zamanlarda her gün yaklaşık 30, üç günde ise en fazla 150 cesedin bu morglara getirildiğini söyleyen Edhi, aşırı sıcaklarda bu sayının günde 100'den fazlaya yükseldiğini söylüyor.
Thanvi Mescidi Vakfı morgunun müdürü Ihtmamul Haq Thanvi de BBC'ye yaptığı açıklamada, her gün getirilen ölü sayısının normalde 12-15 iken son zamanlarda 25-30'a çıktığını aktarıyor.
Faisal Edhi, ölenlerin çoğunun işçi sınıfı ya da alt orta sınıf topluluklardan olduğunu belirtiyor.
Ancak Karaçi'de sıcak hava dalgası nedeniyle ölenlerin tam sayısı tartışılıyor.
Karaçi bölge temsilcisi Syed Hassan Naqvi, Çarşamba günü yaptığı açıklamada 24 Haziran itibarıyla sıcak çarpması nedeniyle 10 ölümün kaydedildiğini söyledi.
Naqvi ayrıca morglara getirilen cesetlerin ölüm nedeninin tespit edilmediğini öne sürdü.
Sivil Hastanesi tarafından paylaşılan verilere göre ise 23-27 Haziran tarihleri arasında sadece o hastanede 15 kişi hayatını kaybetti ve 360'tan fazla kişi tedavi gördü.
Aşırı kalabalık hastaneler
BBC
BBC Sivil Hastanesi'ni ziyaret ettiğinde, acil servise gelen hemen her hasta aşırı sıcak nedeniyle oradaydı.
Erkek bölümünde her yatakta iki hasta vardı, birçoğu uzun süre oksijen maskeleri takıyordu.
Doktor İmran Sarwar, ishal ve mide ağrısı şikayetlerinin yaygın olduğunu söyledi.
Bazı hastaların çalışırken yolun ortasında düşüp bayıldıklarını, diğerlerinin ise evde hastalandıklarını belirtti.
Zahida Khatoon kucağında yatan genç bir kadınla hastanede bir sandalyede oturuyordu.
Genç kadının gelini olduğunu, henüz 11 günlük evliyken ateşlenip kusmaya başladığını ve hemen hastaneye getirildiğini anlattı.
Ambulans şoförü Shabir Zaman, birçok meslektaşının da aşırı sıcaklar nedeniyle hastalandığını söylüyor.
"Evde sanki kalp krizi geçirecekmiş gibi hissediyorum. O kadar sıcaktı ki dayanılmazdı."
2015'teki gibi bir sıcak hava dalgası
2015 yılında Karaçi'de yaşanan sıcak hava dalgası sırasında, Arap Denizi'nden gelen rüzgarların kesilmesi ve sıcaklıkların 44C'ye ulaşmasının ardından yaklaşık 1.300 kişi hayatını kaybetmişti.
Bu kez sıcaklıklar 42C'ye ulaştı ve Pakistan'ın baş meteoroloji uzmanı Sardar Sarfaraz, iki aşırı hava olayının benzer olduğunu söylüyor.
Bu kez Karaçi'nin güneydoğusundaki alçak basınç deniz rüzgarlarını engelleyerek sıcaklığı arttırdı.
Jacobabad ve Turbat gibi diğer Pakistan şehirlerindeki sıcaklıklar son günlerde Karaçi'den daha yüksekti, ancak Karaçi deniz kıyısında olduğu ve nem oranı çok yüksek olduğu için sıcaklık daha yoğun hissediliyor.
Eğer sıcaklık 40C ve nem oranı %48 ise, ısı indeksi 50'nin üzerine çıkıyor.
Bu durumda vücut, sıcaklığın 50C'nin üzerinde olduğunu hissediyor, insanlar kolayca yoruluyor ve hareket etmek daha tehlikeli hale geliyor.
İnsanlar daha bilinçli
BBC
Karaçi, hastanelerin kapılarını kapattığı ve morgların kapasitesinin tükendiği 2015 sıcak hava dalgasından bazı dersler çıkardı.
Bölgede bir dizi yeni morg inşa edildi.
2015'teki bir diğer sorun da, sıcaklığa bağlı ölümlerin neden gerçekleştiği konusunda kamuoyunda yeterli farkındalığın olmamasıydı
İnsanlar artık kendilerine nasıl bakacakları konusunda daha bilinçliler ve onlara tedavi sağlamak için yeni tesisler de var.
Örneğin, Edhi merkezlerinin birinin dışında, içme suyunun bulunduğu ve insanların üzerine su püskürtülen bir tesis bulunuyor.
Ambulan şoförü Shabir Zaman, "Şimdi gittiğimiz her yerde su içiyoruz, bir hastanın alındığı ya da bırakıldığı her yerde limonata alıyoruz ve mümkün olduğunca çok içmeye çalışıyoruz" diyor.