Süper Lig'in değeri Türkiye ekonomisinin binde 1'i düzeyinde
Türkiye ekonomisi 1 trilyon 141 milyar Euro ile büyüklük sıralamasında Avrupa'da 7'inci sırada. Süper Lig de değer olarak 1 milyar 330 milyon Euro ile yine Avrupa'da 6'ıncı sırada bulunuyor. Ekonomimizin sıralaması neyse futboldaki sıralamamız da yaklaşık olarak o. Hatta eğer Rusya savaşta olmasaydı muhtemel olarak Rus ligi Süper Lig'i geçecek ve biz 7'inci olacaktık. Ekonomisine göre hangi ülke futbola çok fazla para harcamış diye baktığımızda bizim üzerimizde tam 5 ülke bulunuyor. İngiltere liginin toplam değeri ekonomilerinin binde 4'ünü aşıyor. İspanya, İtalya, Belçika ve Fransa da ciddi harcama yapıyor. Alman ekonomisi dev olduğu için liginin ekonomiye oranı düşük görünüyor. Bizim ile birlikte binde 1 düzeyinde. Yani Türk futbolunun büyüme alanı bulunuyor. Eleştirilecek nokta ise diğer ülke kulüplerinin bu büyüklüğe ulaşırken özellikle Avrupa kupalarından elde ettiği geliri bizim takımlarımızın alamaması. Daha çok yerli kaynaklar ile finansman sağlaması
Kimi 'Her şeyin başı ekonomi' der kimi daha teknik ve entelektüel bir dille 'Her şeyin belirleyicisi ekonomi' der. Gerçekten de yaşamın her alanında görüyoruz bu cümlelerin doğru olduğunu.
Türkiye futbolu çok sever ve çok da izler. Elbette futbolda temel hedef, yurtiçinde başarıdan daha çok uluslararası arenada özellikle de Avrupa'da başarılı olmak. Futbolumuzun bir çok yapısal soruna sahip olması da bu hedefin gerçekleşmesini engelliyor. Şimdiye kadar bir tek Galatasaray'ın UEFA Şampiyonu olması ve Avrupa kupalarında bir kaç çeyrek ve yarı finalin dışında elimizde pek bir şey yok.
Kulüplerimiz bu makus talihi yenmek için son yıllarda öneli transferler yapıyor. Bu yıl özellikle Galatasaray'ın 75 milyon Euro bonservis bedeli ödediği Victor Osimhen ve Fenerbahçe'nin Ederson Santana de Moraes ve Beşiktaş'ın Orkun Kökçü transferleri çok konuşuldu. Pahalı transferlerin hemen hepsi Avrupa'da başarı için yapıldı. Galatasaray'ın Osimhen transferi ise 'Türkiye gibi bir ekonomide bir kulübün 75 milyon Euro bonservis verecek gücü yok" şeklindeki eleştiriler ile kıyamet kopardı.
TÜRKİYE DE 7'İNCİ SÜPER LİG DE
Şimdi kendimizi bu kısır tartışmalardan koparıp uzaydan bakalım bu eleştiri doğru mu? Kulüpler mi doğru yapıyor yoksa eleştirenler mi doğru söylüyor?
Bunun için tabii ki kendimizi Avrupa ülkeleri ile kıyaslayacağız. Konu para olunca da ülkelerin en temel göstergesi olan milli gelirine bir göz atalım. Almanya 4 trilyon Euro ile zirvede. İkinci sırada 3,1 trilyon Euro ile İngiltere var. Üçüncü ise 2,7 trilyon Euro milli gelire sahip Fransa. Türkiye 1 trilyon 141 milyar Euro'luk milli gelir ile 7'inci sırada. Arada İtalya, Rusya ve İspanya var. Rakamları tablodan görebilirsiniz. Bizden sonra ise Hollanda, İsviçre ve Belçika bulunuyor. Daha düşük milli gelir ve lig değerine sahip ülkeleri tabloya almadık.
Peki Süper Lig'in durumu nasıl? Çok ilginçtir Süper Lig de içinde bulunan futbolcuların değeri toplandığında Avrupa'da 6'ınci sıraya yerleşiyor. Hatta eğer Rusya savaşta olmasaydı muhtemel olarak Rus ligi Süper Lig'i geçecek ve biz aynı ekonomik büyüklükte olduğu gibi 7'inci olacaktık.
Süper Lig'in toplam değeri 1 milyar 330 milyon Euro. Lig değeri açısından İngiltere'nin Premier Ligi 12.7 milyar Euro ile açık ara önde. İspanya 5,57 ve İtalya ise 5,44 milyar Euro ile İngiltere'yi takip ediyor. Ekonomik büyüklük açısından Avrupa'nın devi olan Almanya Bundesliga'nın değeri 4,65 milyar Euro.
75 DE VERECEK GÜCÜMÜZ VAR 175 DE
Bu iki büyüklüğü yani lig değerlerini milli gelire oranlarsak Süper Lig'in hiç de öyle pahalı olmadığını görüyoruz. Yapılan 75 milyar Euro'luk transferlere rağmen Süper Lig'in milli gelire oranı binde 1,2 düzeyinde. Bu oran İngiltere'de binde 4'ü geçiyor, İspanya'da binde 3,7, İtalya'da 2,7 ve Belçika'da 1,6. Fransa da binde 1,3 ile Türkiye'nin üstünde. Alman ekonomisi dev olduğu için liginin ekonomiye oranı düşük görünüyor. Bizim ile birlikte binde 1 düzeyinde. Liglerin değerini ağırlıklı olarak futbolculara harcanan paralar olarak bakarsak (lig değeri futbolcu değerlerinin toplamından oluşuyor) durumun transfer döneminde kıyamet koparıldığı gibi olmadığı da görülüyor. Milli gelir göz önüne alındığında Türk futbol kulüplerinin kendi bilançolarını, gelir gider dengelerini dikkate almaları koşuluyla transferlere de 75 de 175 milyon Euro da harcama alanı bulunuyor. Ekonomik büyüklük buna izin veriyor.
Eleştirilecek nokta ise diğer ülke kulüplerinin bu büyüklüğe ulaşırken özellikle Avrupa kupalarından elde ettiği geliri bizim takımlarımızın alamaması. Daha çok yerli kaynaklar ile finansman sağlaması.
