VW'nin İspanyol kuzeni Seat'tan AB yönetimine rest
Avrupa otomotiv endüstrisi 2025'e hareketli başladı. Fabrika kapatmamak için 2030 yılına kadar 35 bin kişiyi işten çıkarmayı göze alan Volkswagen'in bu defa İspanyol kuzeni toplu işten çıkarma ihtimali ile gündeme geldi. Seat & Cupra Başkanı Wayne Griffiths, AB'nin Çin üretimi elektrikli otomobillere yönelik gümrük vergisi oranını Mart ayı sonuna kadar düşürmemesi halinde yaklaşık bin 500 çalışanı işten çıkarmak zorunda kalacaklarını söyledi. Griffiths, "Fazla zamanımız yok. İlk çeyrekte bir çözüme ulaşmamız gerekiyor. Eğer Cupra risk altındaysa, Seat da risk altındadır" dedi. Aralık 2024'te Türkiye'ye yaptığı ziyarette Habertürk'e özel açıklamalarda bulunan Griffiths, Avrupa otomotiv endüstrisindeki krize dikkat çekmişti. Yiğitcan Yıldız yazdı...
Avrupa'nın en büyük otomotiv üreticisi Volkswagen Grubu yeni bir işten çıkarma dalgası ile tekrar gündeme geldi.
Grubun ana markası Volkswagen'in 35 bin çalışanı işten çıkarmayı fabrika kapatmama formülü olarak sendikalara kabul ettirmesinin ardından, bu sefer de grubun İspanyol temsilcisi Seat & Cupra'dan geniş kapsamlı bir işten çıkarma uyarısı yapıldı.
Seat & Cupra Başkanı Wayne Griffiths, Avrupa Birliği'nin (AB) markanın Çin yapımı elektrikli otomobiline yönelik gümrük vergisi oranını Mart ayı sonuna kadar düşürmemesi halinde üretimi kesmek ve yaklaşık bin 500 çalışanı işten çıkarmak zorunda kalacaklarını söyledi.
Reuters'a konuşan Griffiths, "Fazla zamanımız yok. İlk çeyrekte bir çözüme ulaşmamız gerekiyor" ifadelerini kullandı.
Griffiths, 50 bin-60 bin Euro bandında satılan bir araca uygulanan gümrük tarifesinin, şirketinin geçen yılki mali hedefleri tutturamamasına neden olduğunu ve 2025'te de yüz milyonlarca Euro zarar açıklama ihtimalleri bulunduğunu da belirtti.
AB yetkilileri ile ortak bir çözümde buluşamamaları halinde ise dikkat çeken bir öngörüde bulunan Griffiths, "Cupra bizim için ezber bozan bir şey, şirket olarak bizi kârlı kılan da bu oldu. Eğer Cupra risk altındaysa, Seat da risk altındadır" diye konuştu.
Seat yönetimi, önceden İspanyol markanın yüksek performanslı otomobilleri için kullandığı 'Cupra' donanımını, 2018 yılında ayrı bir marka olarak konumlandırmıştı.
HABERTÜRK'E ÖZEL AÇIKLAMALARDA BULUNMUŞTU
Aralık 2024'te Türkiye'ye yaptığı ziyarette Habertürk'e özel açıklamalarda bulunan Wayne Griffiths, Avrupa otomotiv endüstrisindeki krize dikkat çekmişti.
Griffiths, tüm Avrupalı üreticilerin baskı altında olduğunu vurgulayarak, "Hem Çin'den hem de ABD'den gelen artan rekabetle rekabet gücümüzü geliştirmemiz gerekiyor. Bence Avrupalı otomobil üreticileri olarak hepimiz, daha rekabetçi, daha verimli olma ve muhtemelen artık bir dönüşüm bile olmayan bu dönüşümle yüzleşme zorluğuyla karşı karşıyayız. Sektörümüzün sıkıntıda olduğunu düşünüyorum" açıklamasında bulunmuştu.
Seat & Cupra Başkanı Wayne Griffith gibi birçok Avrupalı otomobil şirketi yöneticisi de, Çin'den ithal edilen araçlara uygulanan ek vergilerin, Avrupalı üreticileri koruma niyetinin aksine, eski kıtadaki şirketlere ve istihdama zarar verdiğini savunuyor.
Avrupa'da satılan tüm Çin menşeli elektrikli araçlara uygulanan gümrük vergileri Ekim 2024'ten itibaren yükseltilmişti. Bu kapsamda, Volkswagen Grubu'nun Çin'in Anhui kentinde çoğunluk hissesine sahip olduğu fabrikada üretilerek Avrupa'ya ithal edilen Cupra Tavascan'a da, önceden yüzde 10 olarak uygulanan gümrük vergisine ek yüzde 20.7 oranında ek bir gümrük vergisi daha uygulanmaya başlamıştı.
BİRÇOK OTOMOBİL TÜRKİYE'YE GELEMİYOR
Öte yandan, Çin'de üretilen Cupra Tavascan dahil birçok modelin, Çin'den ithal edilen otomobillere uygulanan ek gümrük vergileri ve regülasyonlar sebebiyle Türkiye'ye ithalatı dahi yapılmıyor.
Bu otomobiller arasında son dönemde en çok ses getiren ise İsveçli Volvo'nun sedan modelleri oldu.
Volvo Car Türkiye Genel Müdürü Alican Emiroğlu, Ağustos ayında düzenlenen basın toplantısında Çin'de üretilen sedan modelleri Türkiye'ye getirmeyeceklerini vurgulayarak, "Sedan araçlarımız S60 ve S90 Çin'de üretiliyordu. Yeni vergi düzenlemesi sebebiyle mevcut stoklardan sonra yeni araç getirmiyor olacağız. Elektrikli sedan modellerimiz gelene kadar, önümüzdeki yıl itibarıyla sedan otomobillere ara vermek durumunda kalacağız" ifadelerini kullanmıştı.
Bu açıklamaların Habertürk tarafından kamuoyuna duyurulmasının ardından ise, Volvo'nun topyekün Türkiye'den çekildiğine yönelik özellikle sosyal medyada yanlış haberler yayılmış ve konu bir anda Türkiye'nin gündemine oturmuştu.
Bu gibi örnekleri çoğaltmak mümkün.
Örneğin, Rumen üretici Dacia'nın Çin'de elektrikli modeli Spring de 2023'te satışa sunulmuş, fakat Çin'den ithal edilen otomobillere uygulanan ek gümrük vergileri ve elektrikli otomobillerin ithalatını kurallara bağlayan tebliğlerin ardından ithalatına son verilen bir diğer otomobil olarak kayıtlara geçti.
2024 başında Türkiye'ye giriş yapan Çinli üretici Hozon Neta da, aynı gerekçeler ile Türkiye'de faaliyete başlamasının üzerinden geçen sadece 6 ayın ardından operasyonlarına tümden son verdi.
Çinli premium otomobil markası Voyah da, regülasyonlar ve ek vergiler sebebiyle Türkiye'de elektrikli otomobil satışını askıya alan markalar arasında yerini aldı.
GÜMRÜK VERGİSİ YÜKSELTİLDİ, SERVİS ZORUNLULUĞU GELDİ
Son 2 yılda, Çin'den ithal edilen otomobillere yönelik birden fazla düzenleme hayata geçirildi.
Bunların sonuncusu, 2025'in ilk günü yapılan değişiklik ile, Temmuz 2024'ten itibaren Çin menşeli içten yanmalı motora sahip araçlara uygulanan yüzde 40 ek gümrük vergisinin yüzde 50 olarak güncellenmesi oldu.
Elektrikli ve şarj edilebilir hibrit araçlara uygulanan yüzde 40 ek vergi oranı ise herhangi bir değişikliğe gidilmeden geçerliliğini koruyor.
2023 yılında Çin menşeli elektrikli otomobillere getirilen yüzde 40 ek vergi, 2024'ün yaz aylarından ise Çin'den ithal edilen tüm yakıt türlerindeki otomobiller için geçerli hale gelmişti.
Öte yandan, Kasım 2023'te ise elektrikli araçların ithalatı bazı kurallara bağlanmıştı.
Hazırlanan tebliğ ile, Avrupa Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşması imzalanan ülkeler menşeli olmayan elektrikli araçları ithal edenlerin, Türkiye'nin 7 bölgesinde en az 20 yetkili servis istasyonu kurması zorunlu hale geldi.
Ayrıca, ithalatı yapılacak her bir marka için Türkiye`de kurulmuş en az 40 personele sahip Türkçe çağrı merkezi ile hizmet verilmesi ve ithalatı yapılacak aracın üreticisinin yurt içinde yerleşik yetkili temsilcisinin olması da elektrikli araç ithalatı için gerekli hale getirildi.
Bu düzenlemeden aylar sonra ise, şarj edilebilir (plug-in) hibrit araçlar da söz konusu tebliğ kapsamına alındı.
Türkiye'ye yatırım kararı alan Çinli üreticilerin söz konusu uygulamalardan muaf tutulduğunu da belirtelim.
