Askerlik doğum borçlanması maliyeti nasıl azaltılır?
Eksik prim günleri için Sosyal Güvenlik Kurumu'na askerlik borçlanması, doğum borçlanması yapanlar, ödedikleri primin bir kısmını vergi indirimi yoluyla geri alabilirler. Vergi indiriminden yararlanabilmek için borçlanmanın çalışmaya devam ederken yapılması gerekir. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, askerlik ve doğum borçlanmasında vergi indirimi ile ilgili merak edilenleri yazdı
Emekli olmak için prim günü eksik olanlar, askerlik ve doğum borçlanması başta olmak üzere hizmet borçlanması yapmak suretiyle eksik prim günlerini tamamen veya kısmen tamamlayabiliyorlar. Askerliğini sigortalı çalışmaya başlamadan önce yapmış olanlar, askerlik borçlanması yaptıkları takdirde sigorta başlangıç tarihleri borçlandıkları süre kadar geriye çekiliyor. Bu durumda ise emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi kapsamına girerek daha erken emekli olabiliyorlar.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
Ancak, askerlik ve doğum borçlanması için genellikle çalışma hayatının sonlarına gelmeyi veya bitimini bekleyenler çoğunlukta. Oysa Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) yapılan askerlik borçlanması, doğum borçlanması gibi tüm hizmet borçlanmalarını sigortalı çalışmaya devam ederken yapmanın önemli bir avantajı bulunuyor.
Önce borçlanma maliyetleri üzerinde duralım. 2025 yılında bir günlük askerlik veya doğum borçlanması için asgari ücret üzerinden ödenmesi gereken prim tutarı 277,39 TL. Askerliğini 18 ay yapmış olan kişi 540 güne kadar borçlanma yapabilir. Askerlik borçlanmasını 540 gün yapanlar 149.792 TL prim öderler.
İşçi, memur veya esnaf statüsündeki kadınlar ise her bir çocuk için 2 yaşını dolduruncaya kadar olan dönemde boşta geçen süreleri borçlanabiliyorlar. Üç çocuğa kadar doğum borçlanması yapılabiliyor. Bir çocuk için 720 gün doğum borçlanmasını 2025 yılında asgari ücret üzerinden yapan bir kadın 199.720 TL prim ödüyor. Üç çocuk için borçlanma yaptığında ödenecek tutar 599.162 TL’ye ulaşıyor.
BORÇLANMA TUTARI VERGİDEN İNDİRİLEBİLİR
Ücret ve maaşlarda vergi kesintisi brüt ücretten kesilen sosyal sigorta primi işçi payından sonra kalan kazanç üzerinden yapılıyor. Kanuna göre, işçinin ödemiş olduğu askerlik ve doğum borçlanması primleri de normal sosyal sigorta primi işçi payı gibi kazançtan indirilir.
Borçlanma primini vergi matrahından indirme hakkı olduğunu bilmeyenler vergi indiriminden de yararlanamıyorlar. Askerlik ve doğum borçlanmasında vergi indiriminden yararlanabilmek için öncelikle borçlanmanın sigortalı olarak çalışmakta iken yapılması gerekir.
Çünkü bu prim sadece ücret kazançlarından indiriliyor. Borçlanma yapan kişi bir ücret elde etmeli ki ödediği borçlanma primi vergi matrahından indirilebilsin.
VERGİ İNDİRİMİ İŞVEREN ÜZERİNDEN YAPILIR
Vergi indiriminden yararlanabilmek için borçlanma sonrası prim ödeme belgesinin işyeri muhasebesine verilmesi gerekir. Belgenin işyerine verildiği aydan başlayarak, takvim yılı sınırlaması olmaksızın, ödenen tutarın tamamı kazançtan indirilir.
Örneğin, bir çocuk için bu yıl 720 gün doğum borçlanması yapan kadın prim ödeme belgesini iş yeri muhasebesine mayıs ayında verdiğinde, ödediği 199.720 TL’nin tamamı haziran ayı ve sonraki aylardaki kazançlardan indirilir. İndirilen tutar için vergi kesintisi yapılmayacağından, borçlanma maliyetinin önemli kısmı bu yolla azaltılabilir.
Ancak, bu haktan yararlanabilmek için aylık ücretin asgari ücretten fazla olması gerekir. Çünkü 2022 yılından beri asgari ücrete kadar olan kazançlardan vergi kesintisi yapılmıyor. Vergi indiriminden yararlanabilmek için vergiye tabi kazanç elde etmek gerekiyor. Asgari ücretle çalışanların kazancının tamamı vergi dışı olduğundan askerlik veya doğum borçlanması nedeniyle vergi indirimi almaları da mümkün değil.
HANGİ BORÇLANMALAR İÇİN VERGİ İNDİRİMİ UYGULANIR?
Vergi indirimi, Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılan tüm hizmet borçlanmaları için geçerlidir. Askerlik ve doğum borçlanması dışında vergi indiriminden yararlanma hakkı olan borçlanmalar şöyle:
– 4/c kapsamında çalışanların aylıksız izin süreleri.
– Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirilen normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri.
– Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri.
– Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alındıktan sonra beraat edenlerin tutuklulukta ve gözaltında geçen süreleri.
– Grev ve lokavtta geçen süreler.
– Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri.
– Seçim için görevlerinden istifa eden ancak seçilemeyenlerin açıkta geçirdikleri süreler.
