Daralan pazarda lüks araç satışı arttı
Rekor satış rakamı ile geride kalan 2024 yılının ardından, otomotiv pazarı 2025'e kayıplar ile girdi. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, otomobil ve hafif ticari araç satışları Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13.9 oranında azalarak 68 bin 654 adet olarak gerçekleşti. Yeni yılın ilk ayında düşük hacimli otomobil satışlarının azalmasının aksine, yüksek motor hacmine sahip lüks araçların satışlarının artması da dikkat çekti. Ocak ayında 1600cc altındaki otomobil satışları ile 1600-2000cc aralığındaki otomobil satışları düşerken, 2000cc üstü otomobil satışlarında ise artış yaşandı. Buna paralel olarak, A, B ve C segmentlerinin payı geriledi, D, E ve F segmentlerin ise payı yükseldi. Yiğitcan Yıldız yazdı...
2024 yılını tüm zamanların rekoru ile geride bırakan otomotiv pazarı, yeni yıla ise düşüş ile başladı.
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,9 oranında azalarak 68 bin 654 adet olarak gerçekleşti.
Yılın ilk ayında otomobil satışları geçen yıla göre yüzde 12,6 oranında azalarak 55 bin 944 adet, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 18,8 azalarak 12 bin 710 adet oldu.
Otomobil ve hafif ticari araç pazarı 10 yıllık Ocak ayı ortalama satışlara göre yüzde 75.2 arttı.
10 YILLIK ORTALAMAYA GÖRE YÜZDE 87 ARTIŞ
Otomobil pazarı, 10 yıllık Ocak ayı ortalama satışlara göre yüzde 87.2 artış gösterdi. Hafif ticari araç pazarı, 10 yıllık Ocak ayı ortalama satışlara göre yüzde 36.7 arttı.
Otomobil pazarı gövde tiplerine göre analiz edildiğinde ise, en çok tercih edilen gövde tipi SUV otomobiller (yüzde 57,4 pay, 32 bin 136 adet) oldu.
SUV otomobilleri, yüzde 25,6 pay ve 14 bin 296 adet satış ile Sedan, yüzde 16,2 pay ve 9 bin 78 adet satış ile H/B otomobiller takip etti.
ELEKTRİKLİ OTOMOBİLLERİN PAYI YÜZDE 11'İ AŞTI
Ocak ayındaki otomobil satışları motor tipine göre ise şu şekilde kayıtlara geçti;
• Benzinli otomobil satışları 27 bin 130 adetle yüzde 48,5 pay,
• Hibrit otomobil satışları 16 bin 642 adetle yüzde 29,7 pay,
• Elektrikli otomobil satışları 6 bin 225 adetle yüzde 11,1 pay ve
• Dizel otomobil satışları 5 bin 767 adetle yüzde 10,3 pay,
• Otogazlı otomobil satışları 180 adetle yüzde 0,3 pay aldı.
160 kW altındaki elektrikli otomobil satışları yüzde 63,8 artarak yüzde 9,8 pay, yüzde 160 kW üstü elektrikli otomobil satışları da 18,5 artarak yüzde 1,3 pay aldı.
Bu veriler, elektrikli araç satışlarının tamamına yakının yüzde 10 ÖTV'ye giren araçlardan oluştuğunu gösteriyor.
LÜKS OTOMOBİL SATIŞINDA ARTIŞ
Yeni yılın ilk ayında düşük hacimli otomobil satışlarının azalmasının aksine, yüksek motor hacmine sahip lüks araçların satışlarının artması da dikkat çekti.
ODMD verilerine göre, Ocak ayında 1600cc altındaki otomobil satışları yüzde 33,8 azalarak yüzde 58,3 pay, 1600-2000cc aralığındaki otomobil satışları da yüzde 30,3 azalarak yüzde 0,5 pay aldı.
2000cc üstü otomobil satışları ise yılın ilk ayında yüzde 41,9 artarak yüzde 0,3 pay sahibi oldu.
Bu durum, otomobil pazarı segmentlere göre analiz edildiğinde de net bir şekilde görülüyor.
Öyle ki, Ocak ayında pazarın yüzde 82,3’ünü vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçlar oluşturdu.
C segmenti otomobiller 31 bin 455 adetle yüzde 56.2 pay, B segmenti otomobiller 14.419 adetle yüzde 25.8 pay aldı.
D, E ve F segment otomobil satışlarında ise dikkat çeken artışlar yaşandı. D segmentin payı yüzde 7'den yüzde 13'e, E segmentin payı yüzde 2.5'ten yüzde 3.6'ya ve F segmentin payı da yüzde 0.6'dan yüzde 1'e yükseldi.
Üst segmentlerde satışların artmasında, elektrikli araçların da payı bulunuyor. E ve F segment elektrikli araçlarda ÖTV oranı yüzde 60 iken, aynı segmentte içten yanmalı motora sahip bir aracın ÖTV oranı ise yüzde 150 ile yüzde 220 arasında değişiyor. Aradaki vergi oranı farkı da satışlarda kendini gösteriyor.
ÖTV MUAFİYETLİ SATIŞLARA YERLİLİK ŞARTI GETİRİLMİŞTİ
ODMD'nin Ocak ayı raporu, her yılın ilk çeyreğinde araç satışlarını yüksek tempoda tutan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetli satışların geçmiş yıllara göre daha az gerçekleştiğini gösteriyor.
Hatırlanacak olursa, Aralık 2024'te yapılan düzenleme ile ÖTV muafiyetli araçlarda yüzde 40 yerlilik şartı getirilmişti.
Bu şartı sağlamayan araçların ise ÖTV muafiyeti ile alınması imkansız hale geldi. Yani, söz konusu karar ile ithal araçların ÖTV'siz alınabilmesinin önüne geçildi. Ayrıca, ÖTV muafiyeti ile alınan araçları 5 yıl boyunca satamama kuralı da 10 yıla çıkarıldı.
Son olarak, bu yıl kayıtlara geçen yüzde 82 oranına karşın, geçtiğimiz yılın Ocak ayında pazarın yüzde 90'ının vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçlardan oluştuğunu da hatırlatalım.
