HAK – İŞ Başkanı Arslan’dan asgari ücrete Alman modeli
HAK – İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, TÜRK – İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay'ın "Adil olmayan bu komisyonda bir daha yer almayacağız" dediği asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun yapısı değişmedikçe kendilerinin de asla orada yer almayacaklarını söyledi. Hükümete de çağrıda bulunarak asgari ücretin bu yıl sadece işveren ve hükümet tarafından belirlenmesinin Türkiye'ye yakışmayacağını belirten Arslan, Almanya'da asgari ücretin tarafsız bir kişi başkanlığında işçi ve işverence belirlendiğini, Türkiye'de de bu modelin uygulanmasını önerdi. Habertürkk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberi
Asgari Ücret Tespit Komisyonu 15 üyeden oluşuyor. Komisyonda işçileri TÜRK – İŞ Konfederasyonu, işvereni de Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) 5’er üye ile temsil ediyor. Beş üye de hükümet temsilcilerinden oluşuyor. Komisyonda kararlar oy çokluğu ile alınıyor. Oybirliği sağlanamayan yıllarda hükümetin birlikte hareket ettiği tarafın oylarıyla asgari ücret tespit ediliyor.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
TÜRK – İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, 2025 yılı asgari ücretinin belirlendiği aralık ayındaki toplantıların ardından yaptığı açıklamada, tespit komisyonunun adil olmadığını, böyle olmaya devam ettiği sürece artık komisyonda olmayacaklarını söyledi. Atalay, “Bu komisyon adil değil ve anti demokratik. Adil olmayan bu komisyonda bir kez daha yer almayacağız” dedi.
HAK – İŞ Konfederasyonu Genel Başkanı Mahmut Arslan’ın önceki akşam gazetecilerle yaptığı iftar buluşmasının temel konusu asgari ücret tespit komisyonu oldu. Arslan, HAK – İŞ olarak kuruluştan itibaren komisyonun yapısına itiraz ettiklerini, itirazlarının uzun süre ciddiye alınmadığını söyledi. Her sene asgari ücret belirlenirken bir komedi oynandığını ifade eden Arslan, asgari ücretin beklentileri karşılayamamasının sorumluluğunun komisyon üyelerine de yüklenemeyeceğini vurguladı.
Asgari ücretin Türkiye’de yaşam ücretine dönüştüğünü, Avrupa’da çalışanların yaklaşık yüzde 10’u asgari ücret alırken Türkiye’de asgari ücretle çalışanların her geçen yıl arttığını, şu an çalışanların yaklaşık yüzde 40 - 50’sinin asgari ücret aldığını söyledi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek başta olmak üzere bazı yetkililerin asgari ücretlilerin oranının yüksek olduğuna inanmadıklarını, ücretlerin düşük gösterilmesinden dolayı oranın yüksek olduğunu savunduklarını kaydeden Arslan, eğer böyle ise bu sorunu çözmenin kendilerinin işi olmadığını dile getirdi.
ASGARİ ÜCRETE ALMAN MODELİ
Mahmut Arslan, Almanya’daki asgari ücret tespit modelini gündeme getirdi. Almanya’da asgari ücretin bağımsız bir kişi başkanlığında işçi ve işveren temsilcilerinden oluşan komisyonca belirlendiğini söyledi.
Türkiye’de asgari ücretle çalışanların tamamı özel sektörde yer almasına karşın komisyonda asgari ücreti belirleyici olanın kamu olduğunu kaydeden Arslan, "Kamunun asgari ücret tespitinden uzaklaşması gerekiyor. Cezaları, engelli maaşını ve diğer birçok kalemi asgari ücrete bağlayıp, bu sorunu çözemeyiz. Asgari ücret müstakil olarak tartışılmalı. Bunu da bizim çoğulcu bir yapıyla gerçekleştirmemiz gerekiyor" dedi.
“TÜRK – İŞ’İN YERİNE BİZİM OLMAMIZ BİR ŞEY DEĞİŞTİRMEZ”
Komisyonun yapısının demokratik olmadığını, daha katılımcı ve dengeli bir şekilde yeniden belirlenmesi gerektiğini kaydeden Arslan, “TÜRK – İŞ bu yıl toplantıya katılmazsa siz katılır mısınız” şeklindeki bir soru üzerine şöyle dedi:
"Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun bugünkü yapısı devam ettiği müddetçe biz asla orada yer almayacağız. Çünkü o zaman iddialarımızla çelişiriz. Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda kimin olduğundan ziyade, komisyonun yapısına itirazımız var. Orada, TÜRK – İŞ’in yerine bizim olmamız çok bir şey değiştirmez. Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun yapısının tümden değişmesi gerekiyor. Buradan hükümete de çağrı yapıyorum; önümüzdeki yıl hükümetin sadece işveren ile oturup asgari ücreti belirlemesi Türkiye'ye ve Türkiye’nin endüstri ilişkiler sistemine yakışmaz."
ALMANYA ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLİYOR?
Almanya’da asgari ücret işçi ve işveren temsilcilerinden oluşan bağımsız bir komisyon tarafından belirleniyor. Üyelerin beş yılda bir yeniden atandığı komisyonda bir başkan, oy hakkı olan 6 daimi üye ve oy hakkı olmayan bilim çevresinden iki daimi üye görev yapıyor. Oy hakkı olan 3’er üye işçi ve işveren sendikalarınca atanıyor. Komisyon başkanı ise işçi ve işveren sendikalarının ortak önerisiyle hükümetçe belirleniyor. Sendikalar ortak bir isim öneremezse işçi ve işveren kesimi birer başkan seçiyor. Bu iki başkan dönüşümlü olarak görev yapıyor.
İşçi ve işveren kesimi komisyonda görev yapmak üzere birer danışman üye belirliyor. Danışman üyelerin sendikalarla hiçbir şekilde ilişkisinin olmaması gerekiyor.
Kararlar, toplantıya katılan üyelerin basit çoğunluğu ile alınıyor. İlk başta başkan oy kullanmıyor. Başkan, çoğunluk sağlanamazsa önce uzlaşma teklifinde bulunuyor. Uzlaşma görüşmesinden sonra da çoğunluk sağlanamazsa oy kullanıyor.
Komisyon yaşam koşulları, sosyal güvenlik koşulları, çalışanların ve ailelerinin ihtiyaçları, ülkedeki ortalama maaş seviyesi, büyüme, üretkenlik ve istihdam gibi ekonomik unsurları dikkate alarak asgari ücreti tespit ediyor. Asgari ücretten etkilenen kesimler davet edilerek görüşleri alınabiliyor.
