İstanbul'da kiralık sosyal konut yapılacak

"Sosyal kiralık konut üretimi teşviki kıymetli"

Sektör temsilcileri, Bakan Kurum'un duyurduğu projelerle ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, hükümetin sosyal kiralık konut üretimini teşvik etmesinin son derece yerinde bir adım olduğunu belirterek, son 15 yılda Türkiye'de kirada oturanların oranının yüzde 21'lerden 28'lere yükseldiğini söyledi.

Konuta erişimin her geçen gün zorlaştığını ve maliyetlerin arttığını anlatan Çekici, "Bu nedenle hükümetin sosyal kiralık konut üretimini teşviki kıymetli. Nitekim sektörümüzde öncelikli konu barınma ve kentsel dönüşüm. Türkiye'nin yılda 800-900 bin konut üretmeye ihtiyacı var. Şu anda sadece 500-600 bin adet üretiliyor ve bu ihtiyacı karşılayamıyor." dedi.

Çekici, İstanbul'daki deprem riskine dikkati çekerek, ciddi bir bütünleşik konut politikasının acil koduyla Türkiye'nin gündeminde üst sıralarda yer alması gerektiğini vurguladı.

Bunun için özel sektör, kamu, STK ve akademinin tek masada bir araya gelmesi gerektiğini ifade eden Çekici, "Ortak akılla yeni çözümler geliştirmeli, dünya ile entegre, kalıcı ve sürdürülebilir politikalar oluşturarak sektörümüzü canlandırmalı ve toplumu içinde bulunduğu barınma krizinden çıkarmalıyız." diye konuştu.

Çekici, barınma sorununa çözüm için önerdikleri GYODER Yeni Konut Modelinin "kira fiyatlarını yarıya indirmeyi ve kentsel dönüşüme zemin hazırlamayı" amaçladığını belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:

"Devletin elindeki arsalar, gayrimenkul geliştiricilerine belli bir proje dönemi için ödünç verilirse ve seri bir üretim mantığıyla üretim yapılırsa on binlerce konut inşa edilebilir. Bu model çerçevesinde yap-işlet-devret modeliyle bireysel değil kamusal kiraya veren yapısını oluşturuyoruz ve kiracı ile kiraya veren arasındaki problemleri ortadan kaldırıyoruz. Arsa maliyeti sebebiyle oluşan fark kiraları da yarı yarıya düşürüyor."

"Kiraların ulaşılabilir olmasına önemli katkı sağlayacak"

Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Genel Başkanı Hakan Akdoğan da kiralanmak üzere yapılması planlanan sosyal konutlara Türkiye'nin çok ihtiyacı bulunduğunu belirterek, iki yıldır bu yönde çağrıda bulunduklarını söyledi.

Kiralık sosyal konutların ancak TOKİ'nin yapabileceğini dile getiren Akdoğan, "Bu anlamda projenin sahiplenilmesi ve bizzat Bakan Kurum tarafından açıklanması çok önemliydi. Kiraların artmasındaki ana neden arzdaki düşüştü. Şu anda talep çok yüksek. Evlenenler, tayinler, öğrenciler gibi kiralık talebini artıran pek çok unsur var. Yapılacak kiralık konut sayısı ne kadar yüksek olursa fiyatlar o kadar normalleşir." açıklamasında bulundu.

Akdoğan, söz konusu konutların ciddi talep göreceğini ifade ederek, "Bu proje kiralık konut piyasasının normalleşmesine ve fiyatların ulaşılabilir olmasına önemli katkı sağlayacak." dedi.

"Kiraları belli seviyelerde tutmak adına son derece yerinde"

Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan ise Bakan Kurum'un açıklamalarını çok değerli bulduklarını belirterek, konut ihtiyacına dikkati çekti.

Özcan, "Devletimizin kiralık konut üretmesi kiraları belli seviyelerde tutmak, az sayıda kalan arzı dengelemek ve artırmak adına son derece yerinde olacaktır. İnşallah hızlıca gerekli projelendirme ve inşaat süreçleri tamamlanır." şeklinde konuştu.

Bugün sürecin başlaması durumunda konutları kiracı adaylarına teslim etmenin 2 yıl sürebileceğini dile getiren Özcan, sözlerini şöyle tamamladı:

"Bu nedenle GAPAS olarak daha önce gündeme getirdiğimiz ve kısmen kiralamayı da içeren 'yeni mülkiyet sistemi' modelini TOKİ'nin ve Emlak Konut'un güncel projelerine uyarlayarak 2 yıllık açığı kapatabiliriz. Yine gündeme getirdiğimiz 'kira garanti sistemi' ile de elinde kiralanabilecek konutu olan ama sair sebeplerle kiraya vermekten çekinen mülk sahiplerini cesaretlendirecek devletin garantör olduğu bir takım modellerle kira arzı artırılabilir."

"Kira artışlarının en yoğun hissedildiği illerden birisi İstanbul"

Fuzul Topraktan Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Akbal da Bakan Kurum'un kiralık sosyal konut vurgusunu kıymetli bulduğunu belirterek, kendilerinin de Fuzul Topraktan ile barınma ihtiyacını ön plana alan bir yaklaşım ortaya koyarak geleneksel konut edinme yöntemlerini değiştirdiklerini söyledi.

Kira artışlarının en yoğun hissedildiği illerden birisinin İstanbul olduğunu vurgulayan Akbal, burada başladıkları aşamalı konut sahibi olma sistemini ülke geneline yayacaklarını anlattı.

Akbal, ev sahibi olma imkanını artırmak için hayata geçirecekleri farklı modellerden birisinin İngiltere'de uygulanan "ortak ev sahipliği (shared ownership)" sistemi olduğunu kaydederek, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Bu sistemde konutun mülkiyeti paylaşmalı oluyor. Örneğin, evin yüzde 25'ine sahip olan birisi o evi kullanmaya başlıyor. Kalan yüzde 75 için kira ödüyor. 6 ay sonra imkanı varsa yüzde 25'ini daha satın alıyor. Böylece geriye kalan yüzde 50 için kira ödemeye devam ediyor. Zamanla evin tamamına sahip olabiliyor. Bu sistem, konutu erişilebilir hale getiriyor. Bu sistemin sürdürülebilirliği için sermaye piyasası enstrümanlarının etkin şekilde devreye alınması önem taşıyor."