Gün içerisinde gelen sürekli uyuma isteğine karşı hangi önlemler alınmalıdır?

Uykuya dair bildiklerinizi sorgulamanın zamanı geldi! Yeterince uyumanıza rağmen gün boyunca hâlâ kendinizi halsiz ve uykulu mu hissediyorsunuz? Sebebi daha derinlerde olabilir. İşte detaylar...

Giriş: 11.06.2025 - 07:30 Güncelleme: 11.06.2025 - 07:30

Fazla uyku sandığınızdan daha tehlikeli olabilir!

Geceleri yeterince uyusanız bile gün içinde uykuya direnemiyorsanız dikkat! Sıradan bir yorgunluk gibi görünen uyku hali ciddi bir rahatsızlığın belirtisi olabilir.

Uykunun insan sağlığı üzerindeki etkisi sandığınızdan çok daha büyüktür. Kaliteli ve düzenli bir uyku:

- Stresi azaltır,

- Hafızayı güçlendirir ve dikkatin dağılmasını önler,

- Bağışıklık sistemini destekleyerek hastalıklardan korur,

- Protein sentezini artırır,

- Büyüme hormonu salgılanmasını sağlar,

REKLAM

- Solunum, dolaşım ve iskelet sistemi gibi temel işleyişleri düzenler,

- Depresyon riskini azaltır.

Yaş gruplarına göre uyku ihtiyacı farklılık gösterir:

- Bebekler: 12-15 saat

- Çocuklar: 9-11 saat

- Yetişkinler: 7-9 saat

- Yaşlılar: 7-8 saat

Hipersomnia ya da hipersomnolens, kişinin yeterli uyumasına rağmen gün içerisinde aşırı uyuma isteği ve halsizlik yaşamasıyla karakterize nörolojik bir rahatsızlıktır. Gece 7-8 saat uyusa dahi gün içinde uykulu olma hali devam eder. Bu durum, bireyin günlük yaşam kalitesini düşürür, iş, okul ve sosyal hayatı olumsuz etkiler.

Hipersomnia 3 ana türde görülür:

Genellikle 20’li yaşlarda başlar. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte hipokretin adlı bir nörokimyasalın eksikliğiyle ilişkili olduğu düşünülmektedir. Uyku ataklarına, halüsinasyonlara ve uyku felcine (uyku paralizisi) neden olabilir. Tedavi edilmezse katapleksiye yol açabilir; bu durum, ani bir duygu değişimi sırasında kişinin kaslarının kontrolünü kaybederek yere düşmesiyle kendini gösterir.

REKLAM

Genellikle 25 yaşından önce başlar. Kişi uzun süre uyumasına rağmen dinç uyanamaz, gün içinde tekrar uyuma ihtiyacı duyar. Kronik bir seyir gösterir.

Çoğunlukla ergen erkeklerde görülür. Belirli aralıklarla (ataklarla) ortaya çıkar ve 2-3 hafta sürebilir. Uyku artışı ile birlikte aşırı yeme (hiperfaji) ve cinsel dürtü artışı (hiperseksüalite) gibi davranış bozuklukları eşlik edebilir.

Sürekli uyku hali, birçok farklı faktöre bağlı olarak gelişebilir. En yaygın nedenler şunlardır:

Özellikle kış aylarında gün ışığının azalması ve hareketsizlik, vücudu uyku haline hazırlar.

REKLAM

Yeterli saat uyunmuş olması kaliteli bir uyku anlamına gelmez. Uyku öncesi ekran kullanımı, rahatsız edici uyku ortamı veya geç saatlerde ağır yemekler gibi faktörler uykunun kalitesini düşürür.

Hipotiroidi gibi hormonal bozukluklar, metabolizmayı yavaşlatarak gün içinde sürekli uyku hali yaratabilir. Hamilelik gibi dönemlerde de hormonal değişimlerle birlikte uyku ihtiyacı artar.

B12, D vitamini ve demir eksikliği, enerji üretimini sekteye uğratarak uyku haline neden olur. Özellikle çocuklarda bu eksiklikler dikkatle değerlendirilmelidir.

Depresyon, uyku düzenini bozar ve gün boyunca bitkinlik, uyuma isteği gibi belirtilerle kendini gösterir. Çocuklarda da görülebilen bu durum, çocukluk çağı depresyonunun bir işareti olabilir.

Modern yaşamın getirdiği stres ve uyaranlar nedeniyle uykusuzlukla baş etmek zorlaşabiliyor. Ancak bazı küçük değişikliklerle uyku kalitenizi artırabilirsiniz.

REKLAM

Sabahları içeceğiniz su, vücudu canlandırır, tansiyonu dengeler ve uyku halini azaltır.

Çay ve kahve tüketimini sabah saatleriyle sınırlayın. Kafein gece uykunuzu bozarak gündüz uykulu olmanıza neden olabilir.

Bu içecekler, ani kan şekeri yükselmesine ve ardından çöküşe neden olur. Yerine su veya meyve tercih edin.

Ofis ortamında bile kısa yürüyüşler yapmak, kan dolaşımını artırarak enerji seviyenizi yükseltir.

Enerjinizi artıracak protein ve lif açısından zengin kahvaltılar, gün boyunca uyanık kalmanıza yardımcı olur.

REKLAM

Şekerli atıştırmalardan uzak durun. Karmaşık karbonhidratlar (tam tahıllı krakerler gibi) daha dengeli enerji sağlar.

Kapalı ve havasız ortamlar uyku getirir. Ortamınızı sık sık havalandırın, gün içinde dışarı çıkarak temiz hava alın.

Tüm önlemleri almanıza rağmen hâlâ sürekli uyuyorsanız bir uzmana danışın. Kansızlık, uyku apnesi, tiroid sorunları ya da vitamin eksiklikleri gibi nedenler olabilir.

Görsel Kaynak: istockphoto/shutterstock