Bu beyinleri tarife kaçıracak! ABD'de de beyin göçü artıyor

ABD'DE BEYİN GÖÇÜ BÜYÜYOR

20. yüzyılda ve 21. yüzyılın başlarında, birçok ülkeden akademisyen ve öğrencilerin çoğu araştırmalar konusunda teşvik, daha iyi şartlar ve rakipsiz üniversitelerde fırsat amacıyla ABD'yi tercih etti. Türkiye'de de TÜİK verilerinde 2021-2023 dönemleri incelendiğinde yükseköğretim mezunlarının beyin göçü oranı yüzde 2 olarak öne çıktı. Türkiye'de lisans programını tamamlayanların göç etmeyi en çok tercih ettikleri ülke ise yüzde 21,4 ile ABD oldu.

Ancak Türkiye'de 2024 verileri henüz bilinmese de dünyada durum artık daha farklı.

Aslında ilk olarak pandemi döneminde yaygınlaşan uzaktan çalışma düzeni, küresel ölçekte zaten sorun olmaya başlayan beyin göçünün hızla artmasına neden oldu. ABD de bu durumdan nasibini aldı.

Ancak uzmanlara göre şimdi durum doğrudan yönetim ile alakalı… Başkan Trump dönemi ve ani kararlar ile tersine bir beyin göçü başladı. Ve Politico’ya göre bunların büyük bir kısmı Avrupa'ya gidiyor.

Yalnızca uzmanlar değil araştırmalar da bunu kanıtlar veriler ortaya koyuyor. Nature dergisinin araştırmasına yanıt veren 690 lisansüstü araştırmacıdan 548'i ABD'den ayrılmayı düşündüklerini söyledi.

The Economist’in 135 ülke ve bölgeyi yabancı yetenekler açısından çekiciliklerine göre sıralayan ‘Footloose Endeksi’ ve Gallup verilerine göre, ABD’deki katılımcılar, yurtdışına taşınmak isteyip istemedikleri ve eğer istiyorlarsa nereye gitmek istedikleri sorusuna 2022-24 genel sıralamasında da Kanada yanıtını verdi. Bu veriye göre mevcut tüm engeller kaldırılsa ve mezunlar istedikleri yere gitmekte özgür olsalardı, Kanada net 13 milyon yetenekli insan kazanabilir ve mezun nüfusunu yüzde 150 artırabilirdi.

Yine bir başka araştırmaya göre 2022-24'te Amerika'da yaşayan mezunların yüzde 18'i yurtdışına taşınmak istediğini bildirdi. Bu veri endeksin ilk beşindeki diğer ülkelerden daha fazla bir oran olarak öne çıkıyor. Haberturk.com'un haberine göre araştırmada ABD’liler için İngiltere ve Kanada en çekici destinasyonlar olarak dikkat çekiyor. Araştırmaya göre Yeni Zelanda ve Avustralya gibi diğer İngilizce konuşulan ülkeler de Almanya, İsviçre ve Norveç gibi zengin Avrupa ülkeleri gibi çok sayıda Amerikalı yetenek kazanabilir durumda görünüyor. Amerika'daki birçok mezun yine aynı şekilde daha sıcak gördüğü İtalya ve İspanya gibi Akdeniz ülkelerine de ilgi duyuyor.

Verilere göre son birkaç yıldır Amerika'ya göç etmek isteyenler çoğunlukla Çin, Hindistan, Meksika ve Brezilya'dan geliyor. Artık ABD’yi ilk tercihleri ​​olarak seçmeyen Çinliler ve Hintliler arasında Avustralya ve ardından Kanada en çok tercih edilen yerler. Meksikalılar için Kanada ve İspanya; Brezilyalılar Portekiz ve İtalya'yı tercih ediyor.

AVRUPA İÇİN ‘İNTİKAM SOĞUK YENEN YEMEK’

Hal böyle olunca Fransa ve Almanya da dahil olmak üzere 13 AB ülkesi, göçmen bilim insanlarını çekmek için daha fazla fon ve altyapı talebinde bulunarak Avrupa Komisyonu Startup, Araştırma ve İnovasyon Komiseri Ekaterina Zakharieva'ya mektup yazdı. Fransız Yüksek Öğrenim ve Araştırma Bakanı Philippe Baptiste ise bu kararlara "hızlı ve güçlü bir yanıt" çağrısında bulundu.

Avrupa'daki birçok üniversite, belirli kişileri işe almak için yeni fon kaynakları bularak bir işe alım kampanyası başlattı. Fransa'nın Aix Marseille Üniversitesi, yeni Güvenli Bilim Yeri programının bir parçası olarak 15 üç yıllık pozisyon için 15 milyon euro ayırdı ve üniversite, "bilimsel sığınmacılardan" günde bir düzine başvuru aldığını söylüyor.

Benzer şekilde, Berlin'deki Max-Planck Enstitüsü başkanı Patrick Cramer, ABD'yi "yeni bir yetenek havuzu" olarak tanımladı. Gözüne "parıltı" getiren birkaç ismin, özellikle yapay zeka alanında çalışanların, listesinde yer aldığını söyledi.

Ancak eğitimciler için güvenli limanlar yalnızca Avrupa ile sınırlı değil: Örneğin Avustralya hızlı vizeler için çalışmalarını hızlandırıyor. Ve en cazip yer muhtemelen hem mesafe hem de kültür açısından ABD'ye yakınlığı göz önüne alındığında Kanada olacak.

AVRUPA BUNA HAZIR MI?

Avrupa, yüksek öğrenim kurumlarına yaptığı yatırım konusunda onlarca yıldır ABD'nin çok gerisinde kalıyor. Ve ABD'li yetenekleri Avrupa'ya çekmek şüphesiz çok daha fazla para gerektiriyor.

Avrupa Birliği İstatistik Ofisi, Eurostat'ın son verilerine göre, 2023 yılında AB'de işletmeler, hükümetler, üniversiteler ve özel kar amacı gütmeyen kuruluşların araştırma ve geliştirmeye yaptığı toplam harcama 381 milyar euro (411 milyar dolar) oldu.

Aynı yıl, ABD'deki toplam araştırma ve deneysel geliştirmenin, ABD Ulusal Bilim ve Mühendislik İstatistikleri Merkezi'ne göre 940 milyar dolar olduğu tahmin ediliyordu

ABD'nin en zengin üniversitesi Harvard'ın 53,2 milyar dolarlık bir bağış toplamı varken, İngiltere'nin en zengin üniversitesi Oxford'un bağış toplamı ise sadece 8,3 milyar sterlin (10,74 milyar dolar).

Uzmanlara göre yoğun ve etkili bir çabayla bile Avrupa'nın bu harcama avantajını ortadan kaldırmasının muhtemelen uzun zaman alacak.

Reuters’a konuşan bir Beyaz Saray yetkilisi ise kesintilere rağmen ABD'nin hala küresel araştırma fonlarının çoğunu elinde bulunduracağını belirterek, "Avrupa bu boşluğu doldurmayacak ve dolduramaz" dedi. ABD, uzun zamandır harika olarak tanımlanan yüksek öğrenim sistemine ilişkin çalışmalarından geri adım atacak gibi görünmüyor ancak gelecek 4 yıl için durum çok da parlak görünmüyor…