Hindistan ve Pakistan arasında çatışma: Hindistan vurdu, Pakistan karşılık verdi
Hindistan, Pakistan'a ait silah ve eğitim tesisleri barındıran 'terörist kampları' hedef aldığını duyurdu. 26 sivilin öldüğünü duyuran Pakistan, 5 Hint savaş jetini düşürdüklerini açıkladı. Bu çatışma, 1947 yılında bağımsızlığını kazanan iki ülke arasındaki ihtilaflı bölge olan Keşmir bölgesi için son 20 yılda yaşanan çatışmaların en büyüğü olarak öne çıkıyor.

Hindistan, geçtiğimiz ay Hindistan'ın Keşmir bölgesinde Paki militanlar tarafından Hindu turistlere düzenlenen ve 26 kişinin ölümüyle sonuçlanan saldırıyla bağlantılı olduğunu söylediği Pakistan'da bulunan dokuz noktayı "terör altyapısı" olarak tanımlayarak vurduğunu açıkladı.
Hindistan'ın saldırısına cevap veren Pakistan, beş Hint savaş uçağını düşürdüklerini duyurdu. Çatışma, nükleer silahlı düşmanlar arasında yirmi yılı aşkın süredir yaşanan en şiddetli çatışma.
"Terör kamplarını vurduk"
Hindistan ordusu, Pakistan'a yönelik askeri saldırıların, askere alma merkezleri, fırlatma rampaları ve telkin merkezleri olarak hizmet veren ve silah ve eğitim tesisleri barındıran merkezleri "terörist kampları" olarak niteleyerek hedef aldıklarını duyurdu.
Hindistan Dışişleri Bakanı Vikram Misri, "Pakistan merkezli terör modüllerinin istihbaratı ve izlenmesi, Hindistan'a yönelik yeni saldırıların yaklaşmakta olduğunu gösterdi, bu nedenle önleyici ve ihtiyati saldırılarda bulunmak gerekliydi" dedi.
Hindistan'ın vurduğunu açıkladığı kamplar şunlar:
"Siviller öldürüldü"
İslamabad, Pakistan'da altı yerin hedef alındığını ve bunların hiçbirinin militan kampı olmadığını söyledi.
Pakistan askeri sözcüsü en az 26 sivilin öldüğünü ve 46 kişinin de yaralandığını belirtlirken, Reuters'a konuşan Hintli bir savunma kaynağı, Hint güçlerinin İslamcı militan gruplar Jaish-e-Mohammed ve Lashkar-e-Taiba'nın merkezlerine saldırdığını söyledi.
Hükümet, Hindistan'ın füze saldırıları sonrası Pakistan Silahlı Kuvvetlerinin uygun karşılık vermeleri konusunda yetkilendirildiğini duyurdu.
Pakistan Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada, Ulusal Güvenlik Konseyinin (NSC), Başbakan Şahbaz Şerif başkanlığında toplandığı aktarıldı.
Açıklamada, Hindistan'ın Pakistan'a füze saldırıları sonucu yaşamını yitirenler için taziye dileklerine yer verilirken Hindistan'ın saldırıları, "sebepsiz, korkakça ve kanunsuz" olarak nitelendirildi.
"Hedefleri seçerken titiz yaklaştık"
Hindistan Savunma Bakanlığı, "Hindistan hedef seçiminde ve uygulama yönteminde önemli ölçüde itidal göstermiştir" açıklamasını yaptı.
Başbakan Modi, Norveç, Hırvatistan ve Hollanda'ya yapacağı resmi ziyaretleri erteledi.
"Bu bir savaş eylemi"
Pakistan, Hint füzelerinin üç bölgeyi vurduğunu ve cevap olarak beş Hint uçağının düşürüldüğünü belirtirken, bu iddia Hindistan tarafından doğrulanmadı. Ancak Hindistan'ın Keşmir bölgesindeki dört yerel hükümet kaynağı Reuters'a yaptıkları açıklamada üç savaş uçağının gece saatlerinde Himalaya bölgesinin farklı yerlerine düştüğünü söyledi.
İslamabad saldırıyı "bariz bir savaş eylemi" olarak nitelendirdi ve Pakistan'ın Hindistan'ın saldırganlığına uygun şekilde karşılık verme hakkını saklı tuttuğunu BM Güvenlik Konseyi'ne bildirdiğini söyledi.
Pakistan askeri sözcüsü Ahmed Sharif Chaudhry, "Tüm bu angajmanlar savunma amaçlı olarak yapılmıştı. Pakistan son derece sorumlu bir devlet olmaya devam ediyor. Ancak ne pahasına olursa olsun Pakistan'ın onurunu, bütünlüğünü ve egemenliğini savunmak için gerekli tüm adımları atacağız." ifadesini kullandı.
Polis ve görgü tanıkları, Himalaya bölgesi Keşmir'deki fiili sınırlarının büyük bölümünde yoğun bombardıman ve ağır silah sesleri duyduğunu belirtti.
Uçuşlar geçici olarak askıya alındı
Hindistan saldırının ardından birçok havalimanını kapatırken, Air India, Akasa Air, Indigo ve Spicejet havayolları uçuşlarını iptal etti.
Qatar Airways Pakistan uçuşlarını geçici olarak askıya aldı. Thai Airways, uçuşlarını Avrupa ve Güney Asya'daki varış noktalarına yönlendireceğini duyurdu. Pakistan Uluslararası Havayolları, havadaki uçuşların Karaçi'ye yönlendirildiğini, planlananların ise beklemeye alındığını açıkladı.
Savaşın sebebi nedir?
Hindistan ve Pakistan, 1947'deki bağımsızlıklarından bu yana yaptıkları üç savaştan ikisini, her iki tarafın da tamamında hak iddia ettiği ve kısmen kontrol ettiği Müslümanların çoğunlukta olduğu Keşmir için yaptı.
Hindistan ve Pakistan'ın bir kısmını yönettiği, ancak tamamında hak iddia ettikleri Keşmir, nükleer güç de olan iki ülkenin 1947'de ayrılmasından bu yana önemli bir tartışma noktası. Keşmir hem Hindistan hem de Pakistan için su kaynağı.
Hindistan yönetimindeki Keşmir'de 1989'dan bu yana silahlı bir isyan var ve militanlar güvenlik güçleri ile sivilleri hedef alıyor.
İki ülke Himalaya bölgesinde yer alan Keşmir yüzünden 1947-48'de ve 1965'te iki kez savaşa girdi.
Hem Pakistan hem de Hindistan, Müslümanların çoğunlukta olduğu Keşmir üzerinde hak iddia ediyor. Ancak iki ülke de bölgenin kendi sınırlarında kalan kısımlarında kısmi kontrole sahip.
Pakistan'ın argümanı, özellikle Keşmir vadisinde Müslüman çoğunluğa sahip oldukları için, bu bölgenin doğal olarak Pakistan'a ait olması gerektiği yönünde. Hindistan'ın kontrolünü kabul etmek Pakistan için söz konusu değil.
Hindistan ise bu bölgenin dini kimlik temelinde Pakistan'a verilmesinin Hindistan'ın varlığına, Hindistan'ın hem Müslümanların hem de Hinduların bir arada yaşayabildiği laik bir devlet olarak varlığına meydan okumak anlamına geleceğini düşünerek hak iddia ediyor.
Keşmir'in bir kısmı da Çin'in kontrolünde bulunuyor.
Çatışmaların odağı Keşmir
Her iki ülkenin de 2021'de yeniden taahhüt ettiği 2003 ateşkesinden bu yana, komşular arasında hedefli saldırılar, özellikle de Hindistan'ın Pakistan Keşmir'i dışındaki Pakistan bölgelerine yönelik saldırıları son derece nadir görülüyor.
Ancak analistler, Yeni Delhi'nin "Sindoor Operasyonu" adını verdiği saldırısının şiddeti nedeniyle tırmanma riskinin yakın geçmişe göre daha yüksek olduğunu belirtiyor.
Pakistan Enformasyon Bakanı, 30 Nisan'da ülkesinin Hindistan'ın gelecek 24 ila 36 saat içerisinde bir askeri saldırı başlatmak istediğine dair "güvenilir istihbarata" sahip olduklarını söylemişti.
Hindistan'ın 2019 ve 2016'da olduğu gibi militanların saldırılarına askeri yanıt verip vermeyeceği konusunda spekülasyonlar yapılıyordu.
Savunma bütçeleri nasıl?
Verilere göre Hindistan'ın 2025 yılı için ayırdığı savunma bütçesi 75 milyar doları aşarken, Pakistan'ın bütçesi 7.6 milyar dolar seviyesinde.
2024 yılı itibariyle Hindistan'ın GSYH'si 3 trilyon 889 milyar dolarla Pakistan'ın 375 milyar dolarlık GSYH'sinden yaklaşık 10,38 kat daha yüksek. Nominal olarak bakıldığında aradaki fark 10,38 kat.
Hindistan dünyanın 5. büyük ekonomisi. Pakistan ise 44. sırada.
Hindistan'ın ekonomik olarak en büyük eyaleti olan Maharashtra'nın GSYİH'si (454 milyar $) Pakistan'dan çok daha büyük.