D vitamini eksikliği neden olur? D vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?

Güçlü, sağlıklı kemik ve kaslar için ayrıca vücudun bütün bir sağlık dengesini korumak için de D vitamini insan sağlığı için temel bir yapı taşıdır. Vücuda yeterli miktarda alınamadığı takdirde ise ciddi hastalıklara kapı açabilir.

D VİTAMİNİ NEDİR?

Kalsiferol olarak da bilinen D vitamini, vücudun kalsiyum ve fosforu kullanarak güçlü kemikler ve diş yapımına yardımcı olan, yağda çözünebilen vitamin türüdür. Kalsiyum ve fosforun emilmesini, vücutta depolanmasını sağlar. Karaciğerde ve yağ dokuda depolanan D vitaminin, D2 ve D3 olarak iki çeşidi bulunur. D2 vitamini (ergokalsiferol) ve D3 vitamini (kolekalsiferol) 7-dehidrokolesterolden sentezlenir ve ayrıca hayvansal gıdaların tüketimi yolu ile vücuda alınır. Doğal olarak güneşten alınabilen D vitamini için en iyi besin kaynakları yağlı balık eti ve balık karaciğeri yağlarıdır. Aynı zamanda yumurta sarısı ve peynirde az miktarda bulunur.

İDEAL D VİTAMİNİ SEVİYESİ NEDİR?

İdeal D vitamini seviyesi, kandaki 25-hidroksi vitamin D [25(OH)D] düzeyiyle ölçülür ve sonuçlar nanogram/mililitre (ng/mL) cinsinden ifade edilir. 20-50 ng/mL arasındaki değerler genellikle normal kabul edilir. Ancak optimal sağlık için 30-40 ng/mL arası seviyeler önerilir. 20 ng/mL’nin altındaki seviyeler D vitamini eksikliği olarak değerlendirilir ve bu durumda kemik sağlığı, bağışıklık sistemi ve genel vücut fonksiyonları olumsuz etkilenebilir.

GÜNLÜK D VİTAMİNİ İHTİYACI NE KADARDIR?

D vitamini ihtiyacı yaşa ve kişiye göre değişkenlik gösterir. 1 yaşına kadarki bebeklerde 400 IU yeterli iken, 1 yaşından sonraki 600 IU alınması gerekir. 70 yaşından sonra günlük D vitamini ihtiyacı artmaktadır. Düşük D vitamini seviyeleri, özellikle kemikler ve kaslar ile ilgili bir dizi soruna yol açabilir.

D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ NEDEN OLUR?

1. BESLENME ALIŞKANLIKLARI

D vitamini içeren besinler sınırlıdır. Yağlı balık, yumurta sarısı ve zenginleştirilmiş süt ürünlerini tüketmeyen bireylerde eksiklik riski artar. Vegan veya vejetaryen bireyler bu grupta daha hassastır.

2. YAŞ VE CİLT PİGMENTASYONU

Yaşlı bireylerde cilt D vitamini üretme kapasitesini kaybeder. Koyu ten rengine sahip bireylerde ise melanin pigmenti UVB ışınlarını emerek D vitamini üretimini azaltır.

3. YETERSİZ GÜNEŞ IŞIĞI

Cilt, güneş ışığındaki UVB ışınları sayesinde D vitamini üretir. Ancak kış aylarında, kapalı mekanlarda fazla zaman geçirmek veya güneş koruyucu kullanımı üretimi azaltır. Koyu ten rengine sahip bireyler de melanin nedeniyle daha az D vitamini üretir.

4. SAĞLIK SORUNLARI VE İLAÇ KULLANIMI

Crohn, çölyak ve kistik fibrozis gibi bağırsak hastalıkları D vitamini emilimini zorlaştırır. Steroidler, antikonvülsanlar ve bazı kolesterol ilaçları da metabolizmayı olumsuz etkiler.

REKLAM

D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

- Kas ve kemik ağrıları

- Yorgunluk, halsizlik ve enerji eksikliği

- Depresif ruh hali

- Uykusuzluk

- Saç dökülmesi

- Baş ağrısı

- Üşüme

- Ellerde veya ayaklarda karıncalanma ya da iğne batması hissi

- Kas güçsüzlüğü ve kas seğirmeleri

- Yürüme güçlüğü gibi denge sorunları

- Cilt renginde solgunluk

- Göz altlarında morarma

- Çocuklarda büyüme geriliği

- Raşitizm hastalığı

D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNDEN DOLAYI ORTAYA ÇIKAN HASTALIKLAR NELERDİR?

1. OSTEOPOROZ

Kemiklerin zayıflaması ve kırılgan hale gelmesi ile karakterizedir. Yetişkinlerde sıkça görülen bu hastalık, kırık riskini artırır.

2. RAŞİTİZM

Özellikle çocuklarda görülen bu hastalık, kemik deformitelerine yol açar. Büyüme geriliği ve kemik ağrıları yaygındır.

3. OSTEOMALAZİ

Yetişkinlerde görülen, kemik yumuşaması ve zayıflaması ile karakterize bir durumdur. Kas zayıflığı ve kemik ağrıları ile kendini gösterir.

4. KALP HASTALIKLARI

D vitamini eksikliği, hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalık riskini artırabilir. Kan damarlarının işlevini olumsuz etkileyebilir.

5. BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ BOZUKLUKLARI

Bağışıklık sistemi zayıfladığı için enfeksiyonlara karşı direncin azalması ve otoimmün hastalıkların gelişme riski artar.

REKLAM

6. DİYABET

Bazı çalışmalar, D vitamini eksikliğinin tip 2 diyabet gelişimi ile ilişkili olabileceğini göstermektedir.

7. DEPRESYON

D vitamini eksikliği, depresyon ve diğer ruh sağlığı sorunları ile bağlantılı olabilir. Moral bozukluğu ve yorgunluk gibi belirtiler yaygındır.

8. KANSER

Araştırmalar, D vitamini eksikliğinin belirli kanser türleri, özellikle kolon, prostat ve meme kanseri ile ilişkili olabileceğini öne sürmektedir.

9. KAS GÜÇSÜZLÜĞÜ

D vitamini eksikliği, kas zayıflığı ve kas ağrılarına yol açabilir, bu da günlük aktivitelerde zorluklara neden olabilir.

10. ASTIM VE SOLUNUM PROBLEMLERİ

Çocuklarda D vitamini eksikliği, astım ve diğer solunum yolu hastalıklarının riskini artırabilir.

UYARI: D vitamini değerleriniz için test yapılmadan ve doktora danışılmadan vitamin takviyesi kullanmamalısınız.

B12 eksikliği belirtileri ve tedavi yöntemleri

'Demir içeriği yüksek' yiyecekler listesi!