Askerlik borçlanması emekliliği nasıl etkiler?
Askerlik ve doğum borçlanması eksik prim günlerinin tamamlanmasını sağlar. Peki borçlanma emeklilik yaşını önce çeker mi? Emekli aylığını artırır mı? Borçlanmayı en düşükten veya tavandan yapmanın avantajı / dezavantajı nedir? Ahmet Kıvanç, Habertürk okurlarının sorularını yanıtladı...
ASKERLİK BORÇLANMASI EMEKLİLİK ŞARTLARINI DEĞİŞTİRİR Mİ?
11.03.2004 tarihli sigorta başlangıcım var ve bu ay itibarıyla 7000 günü doldurmuş oluyorum. 22.11.2003 tarihinde askerlik hizmetimi tamamladım. Askerlik öncesinde sigortalı olmadığım için askerlik borçlanması talebim olmamıştı fakat yeni öğrendim ki askerlik borçlanması yaparsam sigorta başlangıç tarihim öne çekiliyormuş. Bu doğru bir bilgi midir? Doğru ise benim 2000-2008/10 arası primlerim 1642 günden ( +458 gün askerlik ) 2100 güne çıkıyor. Bu benim emekli olma şartlarımı değiştirir mi? Borçlanacağım 458 gün bana ne gibi bir avantaj sağlar? Bu geriye dönük bir ödeme olacağından asgari ödeme ile azami ödeme arasında emekli aylığında bana avantaj / dezavantaj durumu ne olur? Çalışma hayatım boyunca sigorta primim hep aldığım maaştan ve çoğunluğu tavan ücretten ödendi.
Bir başka husus da bildiğiniz üzere 2024’te emekli olmak ile 2025'te emekli olmak arasında yaklaşık %30 fark var. Askerlik borçlanması durumunda sigorta girişim geriye çekileceğinden 7000 gün primi 2024 yılında doldurmuş olacağım ve bu bana geriye dönük 2024 yılında emeklilik dilekçesi verme hakkı sağlar mı? (Kubilay K.)
Sigortalı çalışmaya başlamadan önce ve sonraki dönemlerde yapılan askerlik hizmetleri için Sosyal Güvenlik Kurumu’na askerlik borçlanması yapılabilir. Sigortalı çalışmaya başlamadan önceki vatani hizmet için askerlik borçlanması yapıldığında, sigorta başlangıç tarihi borçlanılan süre kadar geriye çekilir.
Sigorta başlangıç tarihinin askerlik borçlanmasıyla 8 Eylül 1999 tarihinden önceye çekilmesi EYT kapsamına girilmesini ve diğer koşulların tamamlanması halinde yaşa bakılmaksızın emekli olunmasını sağlar.
Ancak, ilk defa sigortalı çalışmaya 11 Mart 2004 tarihinde başladığınıza göre 458 gün askerlik borçlanması yaptığınızda sigorta başlangıç tarihiniz 3 Aralık 2003 tarihine çekilir. Yapacağınız askerlik borçlanması emeklilik şartlarınızı değiştirmez. Sigorta başlangıcınız 1 Aralık 2000 tarihinde olsaydı 458 günlük askerlik borçlanmasıyla sigorta başlangıcınız 1 Eylül 1999 tarihine çekilirdi. O durumda emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlanarak, 5975 günü tamamlamış olduğunuzdan yaşa bakılmaksızın hemen emekli olurdunuz.
Askerlik borçlanması, doğum borçlanması gibi hizmet borçlanmaları eksik prim günlerini tamamlamak için yapılmalıdır.
Emekli aylığını artırıcı etkisi kişinin özel durumuna bağlı olarak değişir. Bazı durumlarda emekli aylığını artırabileceği gibi, çoğunlukla emekli aylığını artırıcı etkisi olmaz. İstisnai bazı durumlarda ise emekli aylığını düşürücü etkisi olabiliyor.
Eksik prim günlerini tamamlamak için askerlik borçlanması yaparken en düşük prim tutarı üzerinden yapılması daha avantajlıdır. Yüksek primden yapılan askerlik borçlanmasının getirisi, fazladan ödenen primi karşılamıyor.
Askerlik borçlanması ile sigorta başlangıcını geriye çektiğinizde 7000 prim gününü tamamlamanız, 2024 yılından 2025 yılına geçerken ortaya çıkan yüzde 30 oranındaki farktan kurtulmanızı sağlamaz. Söz konusu farktan sadece emeklilik dilekçesini 31 Aralık 2024 (kamu çalışanlarında 14 Ocak 2025) tarihine kadar vermiş olanlar kurtulur.
Sigortalı çalışmaya 2004 yılında başlamış olduğunuz için 60 yaşını doldurduğunuz tarihte emekli olacaksınız. Emeklilik yaşını dolduracağınız tarihte 7000 prim gününü dolduramazsanız eksik prim günlerinizi askerlik borçlanmasıyla tamamlayabilirsiniz. Aksi takdirde askerlik borçlanması yapmanızın size bir faydası olmaz.
MEMUR 9000 PRİM GÜNÜNÜ TAMAMLAMADAN EMEKLİ OLABİLİR Mİ?
BAĞ-KUR’lu çalışmaya 01.01.1996 tarihinde başladım. Yaklaşık 2 yıl prim ödedikten sonra askere gittim. 2003 yılında kamuya geçerek memur oldum. Halen memur olarak çalışmaya devam ediyorum. Kamudaki prim ödeme gün sayım 7500 civarında. BAĞ-KUR’a da 2 yıl aralıksız prim ödedim. Daha önceki bir yazınızda memur için prim ödeme gün sayısı 9000 demiştiniz. Ben bu şartlar altında 9000 günün altında emekli olamıyor muyum? (A. Ünlü)
İlk defa sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 tarihinden önce başlamış memurlardan kadınlar 7200, erkekler 9000 prim gününü tamamladıkları takdirde yaşa bakılmaksızın emekli olurlar. Birden fazla statüde çalışması olanların hizmetleri birleştirilir. Son 7 yılda en fazla hangi statüde çalışmışlarsa o statüden emekli edilirler.
BAĞ-KUR hariç memurluktaki prim günlerinizin 7500 olduğunu anlıyorum. Eğer öyle ise 720 gün de BAĞ-KUR primleri eklendiğinde toplam hizmetiniz 8200 günü aşıyor. Toplam prim gününüzü 9000’e tamamlamadan normal emekli olma şansınız bulunmuyor. Çalışmayı tamamen bırakmak zorunda kalırsanız mevcut prim günlerinizle 61 yaşında kısmi emeklilik hakkından yararlanırsınız.
SON 7 YIL KURALI YOK SAYILABİLİR Mİ?
Sigorta başlangıç tarihim 01.03.1990, doğum tarihim 1971. Hizmet dökümüne göre 28.02.2025 tarihinde 4/a’da 5525 günüm oluyor, 4/b’den de 1819 günüm var. Fakat son 7 yılda boşluklarım var ve SSK’dan emekli olabilmem için 1261 gün istiyor ve bunu 31.06.2026 tarihinde dolduracağım? Bu kanunu nasıl yok sayabilirim? (İbrahim G.)
Sosyal Güvenlik Kurumu, birden fazla statüde çalışması olanları hizmet birleştirmeye zorluyor. Son 7 yıllık hizmet döneminde en fazla hangi statüde çalışılmışsa o statünün kurallarına göre emekli ediyor.
Ancak, Yargıtay’ın aksi yönde kararları bulunuyor (Yargıtay 10. Hukuk Dairesi, Esas No: 2020 / 4864, Karar No: 2021 / 5424). Yargıtay’a göre, bazı sosyal güvenlik kurumlarında geçen hizmet sürelerinin toplamı tek başına aylık bağlanmasına yeterli olması halinde, diğer kurumlarda geçen hizmetlerin birleştirilmesinde zorunluluk bulunmuyor.
Sigorta başlangıç tarihinize göre SSK’dan emeklilikte 5525 güne tabisiniz. Prim gününü tamamladıktan sonra SSK prim günleriyle emeklilik için SGK’ya başvurduğunuzda size olumsuz cevap verilecektir. SGK’nın işleminin iptali için iş mahkemesine dava açmanız gerekir.
KADIN İŞÇİ 3793 GÜNLE EMEKLİ OLABİLİR Mİ?
Ablam 1977 doğumlu. 21.02.1994 staj başlangıcı var, 01.03.1997’de sigortalı çalışmaya başladı. 2005 doğumlu çocuğu var. Doğum borçlanması ile birlikte 3793 gün prim ödemesi var. 3600 günden kısmi emeklilik imkanı var mı? Yoksa emekli olabilmek için daha kaç gün prim ödemesi gerekli? (Murat)
İlk defa sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 tarihinden önce başlayanlar 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günüyle kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilir. Ablanız bundan sonra hiç çalışmasa bile 58 yaşını dolduracağı 2035 yılında emeklilik başvurusu yapabilir.
